وَمَا يَسْتَوِي الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُ

و نابينا و بينا يكسان نيستند

the blind and the seeing are not equal,

وَلَا الظُّلُمَاتُ وَلَا النُّورُ

و نه تيرگيها و روشنايى

nor are darkness and light.

وَلَا الظِّلُّ وَلَا الْحَرُورُ

و نه سايه و گرماى آفتاب

the shade and the hot wind are not equal,

وَمَا يَسْتَوِي الْأَحْيَاء وَلَا الْأَمْوَاتُ إِنَّ اللَّهَ يُسْمِعُ مَن يَشَاءُ وَمَا أَنتَ بِمُسْمِعٍ مَّن فِي الْقُبُورِ

و زندگان و مردگان يكسان نيستند خداست كه هر كه را بخواهد شنوا می گرداند و تو كسانى را كه در گورهايند نمی توانى شنوا سازى

nor are the living and the dead equal. allah makes to hear whosoever he will, but you cannot make those who are in their graves hear.

إِنْ أَنتَ إِلَّا نَذِيرٌ

تو جز هشداردهنده اى [بيش] نيستى

you (prophet muhammad) are but a warner.

إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَإِن مِّنْ أُمَّةٍ إِلَّا خلَا فِيهَا نَذِيرٌ

ما تو را بحق [به سم ت] بشارتگر و هشداردهنده گسيل داشتيم و هيچ امتى نبوده مگر اينكه در آن هشداردهنده اى گذشته است

we have sent you with the truth, a bearer of glad tidings and warning, for there is no nation, that has not had a warner pass away in it.

وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ جَاءتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ وَبِالزُّبُرِ وَبِالْكِتَابِ الْمُنِيرِ

و اگر تو را تكذيب كنند قطعا كسانى كه پيش از آنها بودند [نيز] به تكذيب پرداختند پيامبرانشان دلايل آشكار و نوشته ها و كتاب روشن براى آنان آوردند

if they belie you, those before them also belied. their messengers came to them with clear signs; the psalms, and the illuminating book.

ثُمَّ أَخَذْتُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ

آنگاه كسانى را كه كافر شده بودند فرو گرفتم پس چگونه بود كيفر من

then i seized those who disbelieved, and how was my rejection!

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَاتٍ مُّخْتَلِفًا أَلْوَانُهَا وَمِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَحُمْرٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٌ

آيا نديده اى كه خدا از آسمان آبى فرود آورد و به [وسيله] آن ميوه هايى كه رنگهاى آنها گوناگون است بيرون آورديم و از برخى كوهها راهها [و رگه ها]ى سپيد و گلگون به رنگهاى مختلف و سياه پر رنگ [آفريديم]

did you not see how allah sends down water from the sky and with it brings forth different colored fruits? in the mountains there are paths of various colors, of white and red, and jetblack.

وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَلِكَ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ

و از مردمان و جانوران و دامها كه رنگهايشان همان گونه مختلف است [پديد آورديم] از بندگان خدا تنها دانايانند كه از او می ترسند آرى خدا ارجمند آمرزنده است

people too, and beasts and cattle have their different colors. but it is only those amongst his worshippers that fear allah who have knowledge. indeed, allah is the almighty and the forgiving.

إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَّن تَبُورَ

در حقيقت كسانى كه كتاب خدا را می خوانند و نماز برپا می دارند و از آنچه بديشان روزى داده ايم نهان و آشكارا انفاق می كنند اميد به تجارتى بسته اند كه هرگز زوال نمی پذيرد

indeed, those who recite the book of allah and establish their prayers and spend, in secret and in public of that which we have provided them, look for a trade that does not come to nothing,

لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَكُورٌ

تا پاداششان را تمام بديشان عطا كند و از فزون بخشى خود در حق آنان بيفزايد كه او آمرزنده حق شناس است

so that he may pay them in full their wages and enrich them from his bounty. surely, he is the forgiver and the thanker.