خداى سبحان طاعت را غنیمت زیرکان قرار داد آنگاه که مردم ناتوان، کوتاهى کنند.

إِنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ الطَّاعَةَ غَنِیمَةَ الاََْكْیَاسِعِنْدَ تَفْرِیطِ الْعَجَزَةِ

حاکم اسلامى، پاسبان خدا در زمین اوست.

السُّلْطَانُ وَزَعَةُاللهِ فِی أَرْضِهِ.

(در توصیف مؤمن فرمود) شادى مؤمن در چهره او، و اندوه وى در دلش پنهان است، سینه اش از هر چیزى فراخ‏تر، و نفس او از هر چیزى خوارتر است. برترى جویى را زشت، و ریاکارى را دشمن می شمارد، اندوه او طولانى، و همّت او بلند است، سکوتش فراوان، و وقت او با کار گرفته است، شکرگزار و شکیبا و ژرف اندیش است. از کسى درخواست ندارد و نرم‏خو و فروتن است، نفس او از سنگ خارا سخت‏تر امّا در دیندارى از بنده خوارتر است.

فی صفة المؤمن: الْمُؤْمِنُ بِشْرُهُفِی وَجْهِهِ، وَحُزْنُهُ فِی قَلْبِهِ، أَوْسَعُ شَیْءٍ صَدْراً، وَأَذَلُّ شَیْءٍ نَفْساً، یَكْرَهُ الرِّفْعَةَ، وَیَشْنَأُ السُّمْعَةَ، طَوِیلٌ غَمُّهُ، بَعِیدٌ هَمُّهُ، كَثِیرٌ صَمْتُهُ، مشْغولٌ وَقْتُهُ، شَكُورٌ صَبُورٌ، مغْمُورٌ بِفِكْرَتِهِ، ضَنِینٌبِخَلَّتِهِ سَهْلُ الْخَلِیقَةِ لَیِّنُ الْعَرِیكَةِ نَفْسُهُ أَصْلَبُ مِنَ الصَّلْدِ ف، وَهُوَ أَذَلُّ مِنَ الْعَبْدِ.

اگر بنده خدا أجل و پایان کارش را می دید، با آرزو و فریب آن دشمنى می ورزید.

لَوْرَأَى الْعَبْدُ الاََْجَلَ وَمَسِیرَهُلاَََبْغَضَ الاََْمَلَ وَغُرُورَهُ.

براى هر کسى در مال او دو شریک است: وارث، و حوادث.

لِكِّ امْرِىءٍ فِی مَالِهِ شَریِكَانِ: الْوَارِثُ، وَالْحَوَادِثُ.

کسى که چیزى از او خواسته اند تا وعده نداده آزاد است.

الْمَسْؤُولُ حُرُّ حَتَّى یَعِدَ.

دعوت کننده بى‏عمل، چون تیر انداز بدون کمان است.

الدَّاعِی بِلاَ عَمَلٍ كَالرَّامِی بِلاَ وَتَرٍ.

علم دو گونه است: علم فطرى و علم اکتسابى، علم اکتسابى اگر هماهنگ با علم فطرى«» نباشد سودمند نخواهد بود.

الْعِلْمُ عِلْمَانِ: مَطْبُوعٌ وَمَسْمُوعٌ وَلاَ یَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ إِذَا لَمْ یَكُنِ الْمَطْبُوعُ.

استوارى رأى با کسى است که قدرت و دارایى دارد، با روى آوردن قدرت، روى آورد، و با پشت کردن آن روى بر تابد.

صَوَابُ الرَّأْیِ بِالدُّوَلِ: یُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا وَیَذْهَبُ بِذَهَابِهَا.

پاکدامنى زیور تهیدستى، و شکرگزارى زیور بی نیازى (ثروتمندى) است.

الْعَفَافُ زِینَةُ الْفَقْرِ، وَالشُّكْرُ زِینَةُ الْغِنَى.

روز انتقام گرفتن از ظالم سخت‏تر از ستمکارى بر مظلوم است.

یَوْمُ الْعَدْلِ عَلَى الظَّالِمِ أَشَدُّ مِنْ یَومِ الْجَوْرِ عَلَى الْمَظْلُومِ!

برترین بی نیازى و دارایى، نومیدى است از آنچه در دست مردم است.

الْغِنَى الاََْكْبَرُ الْیَأْسُ عَمَّا فِی أَیْدِى النَّاسِ .

گفتارها نگهدارى می شود، و نهان‏ها آشکار، و هر کسى در گرو اعمال خویش است، و مردم گرفتار کمبودها و آفت‏هایند جز آن را که خدا نگهدارد، در خواست کنندگانشان مردم آزار، و پاسخگویان به زحمت و رنج دچارند، و آن کس که در اندیشه از همه برتر است با اندک خشنودى یا خشمى از رأى خود باز مى‏گردد. و آن کس که از همه استوارتر است از نیم نگاهى ناراحت شود یا کلمه اى او را دگرگون سازد.

الاََْقَاوِیلُ مَحْفُوظَةٌ، وَالْسَّرَائِرُ مَبْلُوَّةٌ وَ، وَالنَّاسُ مَنْقوُصُونَمَدْخُولُونَإِلاَّ مَنْ عَصَمَ الله، سَائِلُهُمْ مُتَعَنِّتٌ، وَمُجِیبُهُمْ مُتَكَلِّفٌ، یَكَادُ أَفْضَلُهُمْ رَأْیاً یَرُدُّهُ عَنْ فَضْلِ رَأْیِهِ الرِّضَى وَالسُّخْطُ، وَیَكَادُ أَصْلَبُهُمْ عُوداًتَنْكَؤُهُاللَّحْظَةُ وَتَسْتَحِیلُهُالْكَلِمَةُ الْوَاحِدَةُ.

اى مردم از خدا بترسید، چه بسا آرزومندى که به آرزوى خود نرسید، و سازنده ساختمانى که در آن مسکن نکرد، و گرد آورنده اى که زود آنچه را گرد آورده رها خواهد کرد، شاید که از راه باطل گرد آورده، و یا حق دیگران را باز داشته، و با حرام به هم آمیخته، که گناهش بر گردن اوست، و با سنگینى بار گناه در مى‏گذرد، و با پشیمانى و حسرت به نزد خدا می رود که: «در دنیا و آخرت زیان کرده و این است زیانکارى آشکار»

مَعَاشِرَ النَّاسِ، اتَّقُوا اللهَ، فَكَمْ مِنْ مُؤَمِّلٍ مَا لاَ یَبْلُغُهُ، وَبَانٍ مَا لاَ یَسْكُنُهُ، وَجَامِعٍ مَا سَوْفَ یَتْرُكُهُ، وَلَعَلَّهُ مِنْ بَاطِلٍ جَمَعهُ، وَمِنْ حَقٍّ مَنَعَهُ، أَصَابَهُ حَرَاماً، وَاحْتَمَلَ بِهِ آثَاماً، فَبَاءَ بِوِزْرهِ، وَقَدِمَ عَلَى رَبِّهِ، آسِفاً لاَهِفاً، قَدْ .

دست نیافتن به گناه نوعى عصمت است.

مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِی.