بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى

سوگند به اختر [= قرآن] چون فرود می آيد

by the star when it plunges,

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى

[كه] يار شما نه گمراه شده و نه در نادانى مانده

your companion is neither astray, neither errs,

وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى

و از سر هوس سخن نمی گويد

nor does he speak out of desire.

إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى

اين سخن بجز وحيى كه وحى می شود نيست

indeed it is not except a revelation which is revealed,

عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى

آن را [فرشته] شديدالقوى به او فرا آموخت

taught by one who is stern in power.

ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى

[سروش] نيرومندى كه [مسلط] درايستاد

of might, he (gabriel) stood firm

وَهُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلَى

در حالى كه او در افق اعلى بود

while he was in the highest horizon;

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى

سپس نزديك آمد و نزديكتر شد

then he drew near, and became close

فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَى

تا [فاصله اش] به قدر [طول] دو [انتهاى] كمان يا نزديكتر شد

he was but two bows` length or even nearer,

فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى

آنگاه به بنده اش آنچه را بايد وحى كند وحى فرمود

so (allah) revealed to his worshiper (gabriel) that which he revealed (to prophet muhammad).

مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى

آنچه را دل ديد انكار[ش] نكرد

his heart did not lie of what he saw.

أَفَتُمَارُونَهُ عَلَى مَا يَرَى

آيا در آنچه ديده است با او جدال می كنيد

what, will you dispute with him about what he sees!

وَلَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرَى

و قطعا بار ديگرى هم او را ديده است

indeed, he saw him in another descent

عِندَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى

نزديك سدرالمنتهى

at the lote tree (sidrat tree) of the ending

عِندَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَى

در همان جا كه جنة الماوى است

close to the garden of refuge.

إِذْ يَغْشَى السِّدْرَةَ مَا يَغْشَى

آنگاه كه درخت سدر را آنچه پوشيده بود پوشيده بود

when there comes to the lote tree, that which comes

مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَى

ديده [اش] منحرف نگشت و [از حد] در نگذشت

his eyes did not swerve, nor did they stray

لَقَدْ رَأَى مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَى

به راستى كه [برخى] از آيات بزرگ پروردگار خود را بديد

for indeed he saw one of the greatest signs of his lord.

أَفَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّى

به من خبر دهيد از لات و عزى

(among the idols) have you considered allat and al`uzza,

وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى

و منات آن سومين ديگر

and, another, the third manat?

أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنثَى

آيا [به خيالتان] براى شما پسر است و براى او دختر

what, have you males, and he females!

تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَى

در اين صورت اين تقسيم نادرستى است

that is indeed an unjust division.

إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاء سَمَّيْتُمُوهَا أَنتُمْ وَآبَاؤُكُم مَّا أَنزَلَ اللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَانٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنفُسُ وَلَقَدْ جَاءهُم مِّن رَّبِّهِمُ الْهُدَى

[اين بتان] جز نامهايى بيش نيستند كه شما و پدرانتان نامگذارى كرده ايد [و] خدا بر [حقانيت] آنها هيچ دليلى نفرستاده است [آنان] جز گمان و آنچه را كه دلخواهشان است پيروى نمی كنند با آنكه قطعا از جانب پروردگارشان هدايت برايشان آمده است

they are but names, named by you and your fathers. allah has not sent down any authority for them. they follow conjecture and their soul`s desire, even though the guidance of their lord has come to them.

أَمْ لِلْإِنسَانِ مَا تَمَنَّى

مگر انسان آنچه را آرزو كند دارد

is the human to have whatever he fancies?

فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَى

آن سرا و اين سرا از آن خداست

to allah belongs the eternal life and the first life.

وَكَم مِّن مَّلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا إِلَّا مِن بَعْدِ أَن يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن يَشَاءُ وَيَرْضَى

و بسا فرشتگانى كه در آسمانهايند [و] شفاعتشان به كارى نيايد مگر پس از آنكه خدا به هر كه خواهد و خشنود باشد اذن دهد

how many an angel is there in the heavens whose intercession shall not benefit until allah gives permission to whom he will and is pleased.

إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلَائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنثَى

در حقيقت كسانى كه آخرت را باور ندارند فرشتگان را در نامگذارى به صورت مؤنث نام می نهند

those who disbelieve in the everlasting life call the angels by female names.

وَمَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا

و ايشان را به اين [كار] معرفتى نيست جز گمان [خود] را پيروى نمی كنند و در واقع گمان در [وصول به] حقيقت هيچ سودى نمی رساند

yet of this they have no knowledge, they follow mere conjecture, and conjecture does not help against truth.

فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّى عَن ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا

پس از هر كس كه از ياد ما روى برتافته و جز زندگى دنيا را خواستار نبوده است روى برتاب

so turn from those who turn away from our remembrance and only desire this present life.

ذَلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى

اين منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به كسى كه راه يافته [نيز] آگاه تر است

that is all they have of knowledge. your lord knows best who has strayed from his path, and those who are guided.

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاؤُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى

و هر چه در آسمانها و هر چه در زمين است از آن خداست تا كسانى را كه بد كرده اند به [سزاى] آنچه انجام داده اند كيفر دهد و آنان را كه نيكى كرده اند به نيكى پاداش دهد

to allah belongs whatsoever is in the heavens and whatsoever is in the earth. he will recompense the evildoers according to their deeds, and recompense those who have done good with the finest reward

الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى

آنان كه از گناهان بزرگ و زشتكاريها جز لغزشهاى كوچك خوددارى می ورزند پروردگارت [نسبت به آنها] فراخ آمرزش است وى از آن دم كه شما را از زمين پديد آورد و از همان گاه كه در شكمهاى مادرانتان [در زهدان] نهفته بوديد به [حال] شما داناتر است پس خودتان را پاك مشماريد او به [حال] كسى كه پرهيزگارى نموده داناتر است

those who avoid the major sin and indecencies except the small sins, indeed your lord is of immense forgiveness and he is more knowledgeable of you when he created you from the earth and when you were still unborn in your mothers` wombs. do not praise yourself. allah knows the cautious.

أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّى

پس آيا آن كسى را كه [از جهاد] روى برتافت ديدى

have you considered he who turns his back,

وَأَعْطَى قَلِيلًا وَأَكْدَى

و اندكى بخشيد و [از باقى] امتناع ورزيد

and gives a little, grudgingly?

أَعِندَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَى

آيا علم غيب پيش اوست و او می بيند

or, does he possess knowledge of the unseen, and can therefore see?

أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَى

يا بدانچه در صحيفه هاى موسى [آمده] خبر نيافته است

or, has he not been told of that which is in the scrolls of moses

وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّى

و [نيز در نوشته هاى] همان ابراهيمى كه وفا كرد

and abraham, who paid his debt in full?

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى

كه هيچ بردارنده اى بار گناه ديگرى را بر نمی دارد

that no soul shall bear another`s burden,

وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى

و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست

and that everyone shall have in his account only that which he worked for,

وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى

و [نتيجه] كوشش او به زودى ديده خواهد شد

and that his work is surely seen

ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاء الْأَوْفَى

سپس هر چه تمامتر وى را پاداش دهند

then, he shall be recompensed for it in full repayment

وَأَنَّ إِلَى رَبِّكَ الْمُنتَهَى

و اينكه پايان [كار] به سوى پروردگار توست

and that the final return is to your lord,

وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَى

و هم اوست كه می خنداند و می گرياند

that it is he who causes to laugh and causes to weep.

وَأَنَّهُ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا

و هم اوست كه می ميراند و زنده می گرداند

and that it is he who causes to die, and causes to live

وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنثَى

و هم اوست كه دو نوع می آفريند نر و ماده

and that it is he who created pairs, the male and the female,

مِن نُّطْفَةٍ إِذَا تُمْنَى

از نطفه اى چون فرو ريخته شود

from an ejaculated drop (of sperm),

وَأَنَّ عَلَيْهِ النَّشْأَةَ الْأُخْرَى

و هم پديد آوردن [عالم] ديگر بر [عهده] اوست

and that upon him is the second creation

وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَى وَأَقْنَى

و هم اوست كه [شما را] بی نياز كرد و سرمايه بخشيد

and that it is he who gives riches and causes to hoard,

وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَى

و هم اوست پروردگار ستاره شعرى

and that he is the lord of (the star) sirius,

وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَى

و هم اوست كه عاديان قديم را هلاك كرد

that it was he that destroyed ancient aad

وَثَمُودَ فَمَا أَبْقَى

و ثمود را [نيز هلاك كرد] و [كسى را] باقى نگذاشت

and thamood, sparing no one,

وَقَوْمَ نُوحٍ مِّن قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَى

و پيشتر [از همه آنها] قوم نوح را زيرا كه آنان ستمگرتر و سركش تر بودند

and before them the nation of noah, they exceeded in evil and were insolent.

وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَى

و شهرها[ى س دوم و عاموره] را فرو افكند

he plunged the villages

فَغَشَّاهَا مَا غَشَّى

پوشاند بر آن [دو شهر از باران گوگردى] آنچه را پوشاند

so that there came upon them that which came.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكَ تَتَمَارَى

پس به كدام يك از نعمتهاى پروردگارت ترديد روا می دارى

so which then of your lord`s favors do you dispute?

هَذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَى

اين [پيامبر نيز] بيم دهنده اى از [جمله] بيم دهندگان نخستين است

this is a warner from the warners of ancient times.

أَزِفَتْ الْآزِفَةُ

[وه چه] نزديك گشت قيامت

the imminent is near at hand;

لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّهِ كَاشِفَةٌ

جز خدا كسى آشكاركننده آن نيست

none except allah can disclose it.

أَفَمِنْ هَذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ

آيا از اين سخن عجب داريد

do you marvel then at this discourse (the koran)?

وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ

و می خنديد و نمی گرييد

or do you laugh, and do you not weep

وَأَنتُمْ سَامِدُونَ

و شما در غفلتيد

while you are thoughtless?

فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا

پس خدا را سجده كنيد و بپرستيد

rather, prostrate to allah and worship him.