بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ

پرسنده اى از عذاب واقع شونده اى پرسيد

a caller supplicated about a punishment to fall on

لِّلْكَافِرينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ

كه اختصاص به كافران دارد [و] آن را بازدارنده اى نيست

the unbelievers which none can prevent.

مِّنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ

[و] از جانب خداوند صاحب درجات [و مراتب] است

(a punishment) from allah, the owner of the elevated passages.

تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ

فرشتگان و روح در روزى كه مقدارش پنجاه هزار سال است به سوى او بالا می روند

to him the angels and the spirit (gabriel) ascend in a day, the measure of which is fifty thousand years.

فَاصْبِرْ صَبْرًا جَمِيلًا

پس صبر كن صبرى نيكو

therefore be patient, with a beautiful patience;

إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيدًا

زيرا آنان [عذاب] را دور می بينند

they see it as being far off;

وَنَرَاهُ قَرِيبًا

و [ما] نزديكش می بينيم

but we see it near.

يَوْمَ تَكُونُ السَّمَاء كَالْمُهْلِ

روزى كه آسمانها چون فلز گداخته شود

on that day the heaven shall become like molten copper,

وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ

و كوهها چون پشم زده گردد

and the mountains shall be like puffs of wool.

وَلَا يَسْأَلُ حَمِيمٌ حَمِيمًا

و هيچ دوست صميمى از دوست صميمى [حال] نپرسد

no loyal friend will ask another loyal friend

يُبَصَّرُونَهُمْ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدِي مِنْ عَذَابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنِيهِ

آنان را به ايشان نشان می دهند گناهكار آرزو می كند كه كاش براى رهايى از عذاب آن روز مى توانست پسران خود را عوض دهد

though they are in sight of each other. to ransom himself from the punishment of that day, the sinner will wish that he might even ransom himself by his sons,

وَصَاحِبَتِهِ وَأَخِيهِ

و [نيز] همسرش و برادرش را

his companion (wife), his brother,

وَفَصِيلَتِهِ الَّتِي تُؤْويهِ

و قبيله اش را كه به او پناه می دهد

the kinsmen who gave him shelter,

وَمَن فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ يُنجِيهِ

و هر كه را كه در روى زمين است همه را [عوض می داد] و آنگاه خود را رها می كرد

and whosoever is in the earth, altogether, so that it might save him.

كَلَّا إِنَّهَا لَظَى

نه چنين است [آتش] زبانه می كشد

no, in truth, it is a furnace!

نَزَّاعَةً لِّلشَّوَى

پوست سر و اندام را بركننده است

it snatches away by the scalps,

تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ وَتَوَلَّى

هر كه را پشت كرده و روى برتافته

and it shall call him who withdrew and turned his back

وَجَمَعَ فَأَوْعَى

و گرد آورده و انباشته [و حسابش را نگاه داشته] فرا می خواند

and amassed (riches) and hoarded.

إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا

به راستى كه انسان سخت آزمند [و بی تاب] خلق شده است

indeed, the human was created grudging and impatient.

إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا

چون صدمه اى به او رسد عجز و لابه كند

when evil comes upon him he is impatient;

وَإِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعًا

و چون خيرى به او رسد بخل ورزد

but when good comes upon him, he is grudging

إِلَّا الْمُصَلِّينَ

غير از نمازگزاران

except those that pray

الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ

همان كسانى كه بر نمازشان پايدارى می كنند

who are constant in prayer;

وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ

و همانان كه در اموالشان حقى معلوم است

who, from their wealth is a known right

لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ

براى سائل و محروم

for the impoverished nonrequester and the requester,

وَالَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ

و كسانى كه روز جزا را باور دارند

who confirm the day of reckoning

وَالَّذِينَ هُم مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ

و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند

and go in fear of the punishment of their lord,

إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ

چرا كه از عذاب پروردگارشان ايمن نمی توانند بود

for none is secure from the punishment of their lord,

وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ

و كسانى كه دامن خود را حفظ می كنند

who guard their privates

إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ

مگر بر همسران خود يا كنيزانشان كه [در اين صورت] مورد نكوهش نيستند

except from their wives and what their right hands own, for these they are not blameworthy.

فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاء ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ

و هر كس پا از اين [حد] فراتر نهد آنان همان از حد درگذرندگانند

but whosoever seeks beyond that, they are the transgressors.

وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ

و كسانى كه امانتها و پيمان خود را مراعات می كنند

(those) who keep their trusts and their covenant,

وَالَّذِينَ هُم بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ

و آنان كه بر شهادتهاى خود ايستاده اند

and standby their witnessing,

وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ

و كسانى كه بر نمازشان مداومت می ورزند

and who are constant in their prayers.

أُوْلَئِكَ فِي جَنَّاتٍ مُّكْرَمُونَ

آنها هستند كه در باغهايى [از بهشت] گرامى خواهند بود

those are highly honored in the gardens.

فَمَالِ الَّذِينَ كَفَرُوا قِبَلَكَ مُهْطِعِينَ

چه شده است كه آنان كه كفر ورزيده اند به سوى تو شتابان

but what is the matter with the unbelievers, that they strain their glances continuously towards them,

عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِينَ

گروه گروه از راست و از چپ [هجوم می آورند]

on the right and on the left in groups?

أَيَطْمَعُ كُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ أَن يُدْخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٍ

آيا هر يك از آنان طمع می بندد كه در بهشت پر نعمت درآورده شود

what, is every one of them eager to be admitted to the garden of bliss?

كَلَّا إِنَّا خَلَقْنَاهُم مِّمَّا يَعْلَمُونَ

نه چنين است ما آنان را از آنچه [خود] می دانند آفريديم

not at all, for we have created them of what they know.

فَلَا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشَارِقِ وَالْمَغَارِبِ إِنَّا لَقَادِرُونَ

[هرگز] به پروردگار خاوران و باختران سوگند ياد می كنم كه ما تواناييم

no, i swear by the lord of the easts and the wests that we have the ability

عَلَى أَن نُّبَدِّلَ خَيْرًا مِّنْهُمْ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ

كه به جاى آنان بهتر از ايشان را بياوريم و بر ما پيشى نتوانند جست

to exchange them with others better than they; nothing can outstrip us!

فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ

پس بگذارشان ياوه گويند و بازى كنند تا روزى را كه وعده داده شده اند ملاقات نمايند

so leave them alone to plunge and play, until they encounter the day which they are promised;

يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا كَأَنَّهُمْ إِلَى نُصُبٍ يُوفِضُونَ

روزى كه از گورها[ى خود] شتابان برآيند گويى كه آنان به سوى پرچمهاى افراشته مى دوند

the day when they shall rush from their graves, as if they were hurrying to a raised flag,

خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ذَلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ

ديدگانشان فرو افتاده [غبار] مذلت آنان را فرو گرفته است اين است همان روزى كه به ايشان وعده داده می شد

their eyes are humbled and they are covered with humiliation. such is the day that they were promised.