قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ

گفتند: آیا ما به تو ایمان بیاوریم در حالی که فرومایگان از تو پیروی کرده اند؟!

قوم نوح (از کبر و خود پرستی) پاسخ دادند که ما چگونه به تو ایمان آوریم در صورتی که پیروانت معدودی مردم خوار و فرومایه‌اند؟

they replied: `are we to believe you whom the lowliest follow? `

انہوں نے کہا کیا ہم تجھ پر ایمان لائیں حالانکہ تیرے تابع توکمینے لوگ ہوئے ہیں

قَالَ وَمَا عِلْمِي بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ

[نوح] گفت: مرا از آنچه آنان انجام می داده اند، چه اطلاعی است؟

نوح گفت: مرا چه کار که افعال و احوال پیروانم را بدانم (که از طبقه عالی یا دانی‌اند)؟

he said: `i have no knowledge of what they have done.

کہا اور مجھے کیا خبر کہ وہ کیا کرتے تھے

إِنْ حِسَابُهُمْ إِلَّا عَلَى رَبِّي لَوْ تَشْعُرُونَ

حسابشان اگر واقعاً درک می کنید، جز بر عهده پروردگارم نیست،

اگر شعور و معرفتی دارید بدانید که حساب کار آنها بر کسی جز خدای من نخواهد بود.

their account falls only upon my lord, if you were but aware.

ان کا حساب تو میرے رب ہی کے ذمہ ہے کاش کہ تم سمجھتے

وَمَا أَنَا بِطَارِدِ الْمُؤْمِنِينَ

و من طرد کننده مؤمنان نخواهم بود،

و من هرگز مؤمنان به حق را (هر چند فقیر باشند) از خود نرانم.

i will not drive away the believers.

اور میں ایمان والوں کو دور کرنے والا نہیں ہوں

إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ مُّبِينٌ

من جز بیم دهنده ای آشکار نیستم.

من جز آنکه مردم را اندرز کنم و از خدا بترسانم وظیفه‌ای ندارم.

i am only a clear warner. `

میں تو بس کھول کر ڈرانے والا ہوں

قَالُوا لَئِن لَّمْ تَنتَهِ يَا نُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمَرْجُومِينَ

گفتند: ای نوح! اگر [از ابلاغ دین] باز نایستی، یقیناً از سنگسار شدگان خواهی بود!

باز قوم نوح گفتند: ای نوح، اگر ترک این سخنان نگویی سخت سنگسار می‌شوی.

`noah, ` they replied, `if you do not desist you shall be of those stoned. `

کہنے لگے اے نوح اگر تو باز نہ آیا تو ضرور سنگسار کیا جائے گا

قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوْمِي كَذَّبُونِ

گفت: پروردگارا! همانا قوم من مرا تکذیب کردند،

نوح گفت: پروردگارا، قوم من سخت مرا تکذیب کردند.

he said: `my lord, my nation have belied me.

کہا اے میرے رب میری قوم نے مجھے جھٹلایا ہے

فَافْتَحْ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ فَتْحًا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِي مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

پس میان من و آنان چنانکه سزاوار است داوری کن و من و کسانی که از مؤمنان با من هستند از چنگ آنان نجات ده.

پس بین من و آنها حکم فرما و به ما گشایشی عطا کن، و من و مؤمنانی که با من همراهند از شر قوم نجات ده.

so open between me and them an opening, and save me and the believers who are with me. `

پس تو میرے اور ان کے درمیان فیصلہ ہی کر دے اور مجھے اور جو میرے ساتھ ایمان والے ہیں نجات دے

فَأَنجَيْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ

پس او و کسانی را که با او در آن کشتی مملو [از سرنشینان، جنبندگان، متاع و ابزار] بود نجات دادیم،

ما هم او را با همه آنان که در آن کشتی انبوه در آمدند به ساحل سلامت رساندیم.

we saved him and those who were with him in the laden ship,

پھر ہم نے اسے اورجو اس کے ساتھ بھری کشتی میں تھے بچا لیا

ثُمَّ أَغْرَقْنَا بَعْدُ الْبَاقِينَ

آن گاه بعد از آن، همه باقی ماندگان را غرق کردیم.

آن‌گاه باقی آن قوم سرکش را پس از نجات نوح و مؤمنان به دریا غرق کردیم.

afterwards, we drowned the rest.

پھر ہم نے اس کے بعد باقی لوگوں کو غرق کر دیا

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

بی تردید در این سرگذشت، عبرتی بزرگ وجود دارد، و [قوم نوح] بیشترشان مؤمن نبودند،

همانا در این (نجات مؤمنان و هلاک کافران قوم نوح) آیت عبرتی است، و اکثرشان ایمان نیاوردند.

surely, in that there is a sign; yet most of them do not believe.

البتہ اس میں بڑی نشانی ہے اور ان میں سے اکثر ایمان لانے والے نہیں

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

و همانا خدای تو خدای بسیار مقتدر و مهربان است.

your lord is the almighty, the most merciful.

اور بے شک تیرا رب زبردست رحم کرنے والا ہے

كَذَّبَتْ عَادٌ الْمُرْسَلِينَ

قوم عاد پیامبران را تکذیب کردند،

قوم عاد نیز رسولان خدا را تکذیب کردند.

(the nation of) aad belied their messengers.

قوم عاد نے پیغمبروں کو جھٹلایا

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ

هنگامی که برادرشان هود به آنان گفت: آیا [از سرانجام شرک و طغیان که خشم و عذاب خداست] نمی پرهیزید؟

هنگامی که مهربان برادرشان هود به آنها گفت: آیا متقی و خدا ترس نمی‌شوید؟

when their brother hood said to them: `will you not be cautious?

جب ان سے ان کے بھائی ہود نے کہا کہ تم کیوں نہیں ڈرتے

إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ

بی تردید من برای شما فرستاده ای امینم،

من برای شما پیغمبری بسیار (خیر خواه و) امینم.

i am for you an honest messenger.

البتہ میں تمہارے لیے امانت دار رسول ہوں

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید و از من فرمان ببرید،

پس از خدا بترسید و راه اطاعت من پیش گیرید.

fear allah and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ

و من از شما بر ابلاغ رسالتم هیچ پاداشی نمی خواهم، پاداش من فقط بر عهده پروردگار جهانیان است،

و من از شما اجری برای رسالت نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

for this i ask of you no wage, for my wage falls only on the lord of the worlds.

اور میں تم سے ا سپر کوئی مزدوری نہیں مانگتا میری مزدوری تو بس رب العالمین کے ذمہ ہے

أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ

آیا شما بر روی هر مکان بلندی به بیهوده کاری و بدون نیاز، برجی عظیم و برافراشته بنا می کنید؟

آیا بنا می‌کنید به هر سرزمین مرتفع عمارت و کاخ برای آنکه به بازی عالم سرگرم شوید (و از یاد خدا غافل مانید).

do you build over each high place a sign to amuse yourselves!

کیا تم ہر اونچی زمین پر کھیلنے کے لیے ایک نشان بناتے ہو

وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ

و قلعه ها و کاخ های استوار و می لل برمی گیرید، که شاید جاودانه بمانید؟

و عمارتهای محکم بنا می‌کنید به امید آنکه در آن عمارات عمر ابد کنید؟

and do you take to yourselves underground reservoirs, in order to live for ever!

اوربڑے بڑے محل بناتے ہو شاید کہ تم ہمیشہ رہو گے

وَإِذَا بَطَشْتُم بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ

و چون کسی را با شدت و قهر می گیرید ظالمانه و زورمدارانه می گیرید [بدون اینکه در عاقبت کار بیندیشید.]

و چون (به ظلم و بیداد خلق) دست گشایید کمال قساوت و خشم کار بندید؟

when you assault, you assault like tyrants.

اورجب ہاتھ ڈالتے ہو تو بڑی سختی سےپکڑتے ہو

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید واز من فرمان ببرید،

پس از خدا بترسید و مرا اطاعت کنید.

so fear allah, and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَاتَّقُوا الَّذِي أَمَدَّكُم بِمَا تَعْلَمُونَ

واز کسی که شما را به وسیله آنچه خود می دانید یاری داده، پروا کنید،

و بترسید از آن خدایی که شما را به آنچه خود می‌دانید مدد و قوت بخشید.

fear him who has given you all the things you know.

اور اس سے ڈرو جس نے تمہاری ان چیزوں سے مدد کی ہے جنہیں تم بھی جانتے ہو

أَمَدَّكُم بِأَنْعَامٍ وَبَنِينَ

به وسیله چهارپایان و فرزندانی، به شما یاری داده است.

مدد بخشید شما را به خلق چهار پایان و فرزندان.

he has given you flocks and sons,

چارپایوں اور اولاد سے

وَجَنَّاتٍ وَعُيُونٍ

و [به وسیله] بوستان ها و چشمه سارها،

و نیز مدد بخشید شما را به ایجاد باغها و چشمه‌های آب.

gardens and fountains.

اور باغوں اور چشموں سے تمہیں مدد دی

إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

بی تردید من بر شما از عذاب روزی بزرگ می ترسم.

همانا من از عذاب روز بزرگ قیامت بر شما می‌ترسم.

indeed, i fear for you the punishment of a dreadful day. `

میں تم پر ایک بڑے دن کے عذاب سے ڈرتا ہوں

قَالُوا سَوَاء عَلَيْنَا أَوَعَظْتَ أَمْ لَمْ تَكُن مِّنَ الْوَاعِظِينَ

گفتند: تو پند و اندرز دهی یا ندهی برای ما یکسان است!!

گفتند: تو این همه وعظ و نصیحت کنی یا هیچ نکنی به حال ما یکسان است.

they replied: `it is the same to us whether you admonish or whether you are not one of the admonishers.

کہنے لگے تو نصیحت کر یا نہ کر ہمارے لیے سب برابر ہے

إِنْ هَذَا إِلَّا خُلُقُ الْأَوَّلِينَ

این [پند و اندرزها و تقسیم امور به حلال و حرام] جز شیوه پیشینیان [که اهل واپس گرایی و خرافات بودند] نیست،

این (مسأله حیات و موت کار طبیعت و خوی جهان و) سرنوشت همه پیشینیان است.

that is nothing but a habit of the ancients,

یہ تو بس پہلے لوگوں کی ایک عادت ہے

وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ

و ما گرفتار عذابی [که تو ما را از آن بیم می دهی] نخواهیم شد.

و ما هرگز (پس از مرگ دیگر زنده نمی‌شویم و هرگز قیامت و ثواب و) عقابی نخواهیم داشت.

and we shall never be punished. `

اور ہمیں عذاب نہیں ہوگا

فَكَذَّبُوهُ فَأَهْلَكْنَاهُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

پس او را تکذیب کردند، و در نتیجه هلاکشان کردیم. بی تردید در این سرگذشت عبرتی بزرگ وجود دارد و [قوم هود] بیشترشان مؤمن نبودند،

الغرض، رسول حق را تکذیب کردند و ما هم آنان را هلاک گردانیدیم، همانا در این (هلاک قوم عاد) آیت عبرتی است، و بیشتر آنها ایمان نیاوردند.

so they belied him, so we destroyed them. surely, in that there is a sign; yet most of them do not believe.

پھر انہو ں نے پیغمبر کو جھٹلایا تب ہم نے انہیں ہلاک کر دیا البتہ اس میں بڑی نشانی ہے اور ان میں اکثر ایمان لانے والے نہیں

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

surely, your lord is the almighty, the most merciful.

اور بے شک تیرا رب زبردست رحم کرنے والا ہے

كَذَّبَتْ ثَمُودُ الْمُرْسَلِينَ

قوم ثمود پیامبران را تکذیب کردند،

قوم ثمود نیز رسولان خدا را تکذیب کردند.

thamood, belied their messengers.

قوم ثمود نے پیغمبروں کو جھٹلایا

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

هنگامی که برادرشان صالح به آنان گفت: آیا [از سرانجام شرک و طغیان که خشم و عذاب خداست] نمی پرهیزید؟

هنگامی که مهربان برادرشان صالح به آنها گفت: آیا متّقی و خدا ترس نمی‌شوید؟

their brother salih said to them: `will you not be cautious?

جب ان سے ان کے بھائی صالح نے کہا کیا تم ڈرتے نہیں

إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ

بی تردید من برای شما فرستاده ای امینم،

من برای شما پیغمبری بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

i am for you an honest messenger.

میں تمہارے لیے امانت دار رسول ہوں

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید و از من فرمان ببرید،

پس از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

so fear allah, and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ

و من از شما بر ابلاغ رسالتم هیچ پاداشی نمی خواهم، پاداش من فقط بر عهده پروردگار جهانیان است،

و من اجری از شما برای رسالت نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

for this i ask of you no wage; my wage falls only upon the lord of the worlds.

اور میں تم سے اسپر کوئی مزدوری نہیں مانگتا میری مزدوری تو بس رب العالمین کے ذمہ ہے

أَتُتْرَكُونَ فِي مَا هَاهُنَا آمِنِينَ

آیا شما را در آنچه در این دنیا [از نعمت و رفاه هست] ایمن و آسوده [از تغییر و زوال] رهایتان خواهند کرد؟!

آیا (تصور می‌کنید که تا ابد) ایمن از مرگ در این ناز و نعمت دنیا خواهید ماند؟

will you be left secure in this,

کیا تمہیں ان چیزو ں میں یہاں بے فکری سے رہنے دیا جائے گا

فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ

در بوستان ها و چشمه سارها،

(گمان دارید) در این باغهای باصفا و چشمه‌های آب گوارا،

amidst gardens and fountains,

یعنی باغوں اور چشموں میں

وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِيمٌ

و کشتزارها و درختان خرمایی که شکوفه هایشان انبوه و باطراوت و لطیف است؟

و مزارع و کشتزار و نخل و آن شکوفه‌های لطیف و زیبایش (همیشه زنده‌اید).

sown fields and palmtrees, with slender spathes.

اور کھیتوں اور کھجوروں میں جن کا خوشہ ملائم ہے

وَتَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا فَارِهِينَ

و ماهرانه و هنرمندانه از کوه ها خانه هایی می تراشید؟ [به امید آنکه از هر آسیبی حتی مرگ در امان بمانید!!]

و خیال می‌کنید دائم در این عماراتی که در کوهستان (و ییلاقات) با کمال دقت بنا کرده‌اید به آسایش تعیّش می‌کنید؟

will you still hew your dwellings in the mountains?

او رتم پہاڑوں کوتراش کر تکلف کے گھر بناتے ہو

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید و مرا فرمان ببرید،

پس از خدا بترسید و راه اطاعت من پیش گیرید.

so fear allah and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَلَا تُطِيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفِينَ

و از فرمان اسراف گران اطاعت نکنید،

و از رفتار رؤسای مسرف و ستمگر پیروی نکنید.

do not obey the order of the wasteful,

اوران حد سے نکلنے والوں کا کہا مت مانو

الَّذِينَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ

همانان که در زمین فساد می کنند و به اصلاح گری نمی پردازند.

که آن مردم در زمین همه گونه فساد می‌کنند و هیچ گونه به اصلاح (حال خلق) نمی‌پردازند.

who corrupt in the earth, and do not reform. `

جو زمین میں فساد کرتے ہیں اور اصلاح نہیں کرتے

قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ

گفتند: جز این نیست که تو از جادوشدگانی،

قوم صالح گفتند: به یقین تو را سحر کرده‌اند (که دعوی نبوت می‌کنی).

they replied: `surely, you are one of those bewitched.

کہنے لگے تم پر تو کسی نے جادو کیا ہے

مَا أَنتَ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا فَأْتِ بِآيَةٍ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ

تو جز بشری مانند ما نیستی، اگر راست می گویی معجزه ای بیاور.

(و گرنه) تو هم مثل ما بشری بیش نیستی، اگر راست می‌گویی معجزی بیاور.

you are but a human like ourselves. produce for us a sign, if you are of the truthful. `

توبھی ہم جیسا ایک آدمی ہے سو کوئی نشانی لے آ اگر تو سچا ہے

قَالَ هَذِهِ نَاقَةٌ لَّهَا شِرْبٌ وَلَكُمْ شِرْبُ يَوْمٍ مَّعْلُومٍ

گفت: این ماده شتری است [که به اذن خدا به عنوان معجزه من از دل کوه بیرون آمد] سهمی از آب [این چشمه] برای او، و سهم روز معینی برای شماست،

صالح گفت: این ناقه (معجزه من) است، آب نهر را روزی ناقه بنوشد و روزی شما بنوشید.

he said: `here is a shecamel. she shall have her share of water as you have yours on an appointed day.

کہا یہ اونٹنی ہے اسکے پینے کا ایک دن ہے اور یک دن معین تمہارے پینے کے لیے ہے

وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَظِيمٍ

آسیبی به او نرسانید که عذاب روزی بزرگ شما را فرا می گیرد.

و هرگز سوء قصدی بر ناقه مکنید که به عذاب روزی بزرگ و سخت گرفتار خواهید شد.

do not touch her with malice so that punishment of a dreadful day seizes you. `

اور اسے برائی سے ہاتھ نہ لگانا ورنہ تمہیں بڑے دن کا عذاب آ پکڑے گا

فَعَقَرُوهَا فَأَصْبَحُوا نَادِمِينَ

پس ناقه را پی کردند و [از کار خود] پشیمان شدند،

قوم صالح ناقه را پی کردند، سپس از کار خود پشیمان شدند.

yet they hamstrung her, and in the morning they were remorseful,

سو انہوں نے اس کے پاؤں کاٹ ڈالے پھر پشیمان ہوئے

فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

در نتیجه عذاب آنان را فرا گرفت. بی تردید در این سرگذشت، عبرتی بزرگ وجود دارد و [قوم صالح] بیشترشان مؤمن نبودند،

آن گاه عذاب موعود آنان را درگرفت (و هلاک گردیدند) . همانا در هلاک این قوم آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

and the punishment seized them. surely, in that there is a sign. yet most of them do not believe.

پھر انہیں عذاب نے آ پکڑا البتہ اس میں بڑی نشانی ہے اور ان میں سے اکثر ایمان لانے والے نہیں

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهرباناست.

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

your lord, he is the almighty, the most merciful.

اوربے شک تیرا رب زبردست رحم کرنے والا ہے

كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ الْمُرْسَلِينَ

قوم لوط پیامبران را تکذیب کردند،

قوم لوط نیز پیغمبران خدا را تکذیب کردند.

lot`s nation, belied their messengers.

لوط کی قوم نے پیغمبروں کو جھٹلایا

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ

هنگامی که که برادرشان لوط به آنان گفت: آیا [از سرانجام شرک و طغیان که خشم و عذاب خداست] نمی پرهیزید؟

هنگامی که مهربان برادر آنها لوط به آنان گفت: آیا خدا ترس و پرهیزکار نمی‌شوید؟

when their brother lot said to them: `will you not be cautious?

جب انہیں ان کے بھائی لوط نے کہا کیا تم ڈرتے نہیں

إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ

بی تردید من برای شما فرستاده ای امینم،

من برای شما پیغمبری بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

i am for you an honest messenger.

میں تمہارے لیے امانت دار رسول ہوں

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید و از من فرمان ببرید،

از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

so fear allah, and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ

و من از شما بر ابلاغ رسالتم هیچ پاداشی نمی خواهم، پاداش من فقط بر عهده پروردگار جهانیان است،

و من از شما اجری برای رسالت خود نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

i ask of you no wage for this; my wage is only with the lord of the worlds.

اورمیں تم سے اس پر کوئی مزودری نہیں مانگتا میری مزدوری تو بس اللهرب العالمین کے ذمہ ہے

أَتَأْتُونَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعَالَمِينَ

آیا شما از میان جهانیان با مردان آمیزش می کنید؟!!

آیا از میان خلایق عمل زشت منکر را با مردان انجام می‌دهید؟

what, do you come to the males of the world,

کیا تم دنیا کے لوگوں میں لڑکوں پر گرے پڑتے ہو

وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُم بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ

و آنچه را پروردگارتان برای شما از همسرانتان آفریده رها می کنید؟ [برای این کار زشت بی سابقه، دلیل و برهان استواری ندارید] بلکه شما گروهی تجاوزکار [از حدود خدا و مرزهای انسانیّت] هستید.

و زنان را که خدا همسر شما آفریده رها می‌کنید؟آری شما بسیار مردم متعدی نابکاری هستید.

and leave your wives whom your lord has created for you? no, but you are a transgressing nation. `

اور تمہارے رب نےجو تمہارے لیے بیویاں پیدا کر دی ہیں انہیں چھوڑ دیتے ہو بلکہ تم حد سے گزرنے والے لوگ ہو

قَالُوا لَئِن لَّمْ تَنتَهِ يَا لُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمُخْرَجِينَ

گفتند: ای لوط! اگر [از تبلیغ دین] باز نایستی، حتماً تبعید خواهی شد.

قوم در جواب گفتند: ای لوط، اگر از این پس دست از این نهی و منع بر نداری از شهر رانده خواهی شد.

`lot, ` they replied, `if you do not desist, you shall be thrown out. `

کہنے لگے اے لوط اگر تو ان باتوں سے باز نہ آیا تو ضرور تو نکال دیا جائے گا

قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ الْقَالِينَ

[لوط] گفت: بی تردید من از کار زشت شما به شدت متنفرم.

لوط باز گفت: من خود دشمن این کار زشت شما هستم.

he said: `truly, i am a detester of what you do. `

کہا میں تو تمہارے کام سے سخت بیزار ہوں

رَبِّ نَجِّنِي وَأَهْلِي مِمَّا يَعْمَلُونَ

پروردگارا! مرا و خانواده ام را [از آثار، وزر و وبال] آنچه انجام می دهند، نجات بده؛

بار الها، من و اهل بیتم را از (عقاب) این عمل زشت قوم نجات بخش.

`my lord, save me and my people from that they are doing. `

اے میرے رب مجھے اور میرے گھر والوں کو اس کے وبال سے نجات دے جو وہ کرتے ہیں

فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ أَجْمَعِينَ

پس ما او و خانواده اش همگی را نجات دادیم،

ما هم او را با همه اهل بیتش نجات دادیم.

so we saved him and all his people,

پھر ہم نے اسے اور اس کے سارے کنبے کو بچا لیا

إِلَّا عَجُوزًا فِي الْغَابِرِينَ

مگر پیرزنی در [میان] باقی ماندگان،

جز پیرزنی که (زن لوط بود و) در اهل عذاب باقی ماند.

except an old woman who stayed behind,

مگر ایک بڑھیا جو پیچھے رہ گئی تھی

ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرِينَ

سپس دیگران را نابود کردیم،

آن گاه (جز اهل بیت لوط) دیگران را به خاک هلاک نشانیدیم.

then we destroyed the others.

پھر ہم نے اور سب کو ہلاک کر دیا

وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِم مَّطَرًا فَسَاء مَطَرُ الْمُنذَرِينَ

و بارانی از سنگ گِل بر سر آنان باراندیم؛ پس بد بود باران بیم داده شدگان.

و آنها را به سنگباران عذاب که باران بسیار سختی بر سر بیم داده شدگان (بد کار) است هلاک ساختیم.

we rained upon them a rain, and evil is the rain (of stones) on those that are warned.

اور ہم نے ان پر مینہ برسایا پھر ڈرائے ہوؤں پر بُرا مینہ برسا

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

بی تردید در این سرگذشت عبرتی بزرگ وجود دارد و قوم لوط بیشترشان مؤمن نبودند،

همانا در این هلاک قوم لوط نیز آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

surely, in that there is a sign. yet most of them do not believe.

البتہ اس میں بڑی نشانی ہے اور ان میں سے اکثر ایمان لانے والے نہیں

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

your lord, he is the almighty, the most merciful.

اوربیشک تیرا رب زبردست رحم کرنے والا ہے

كَذَّبَ أَصْحَابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ

مردم اَیکه پیامبران را تکذیب کردند،

اصحاب ایکه (یعنی امت شعیب ع) هم پیغمبران خدا را تکذیب کردند.

the dwellers of the thicket belied their messengers.

بن والوں نے بھی پیعمبروں کو جھٹلایا

إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ

هنگامی که شعیب به آنان گفت: آیا [از سرانجام شرک و طغیان که خشم و عذاب خداست] نمی پرهیزید؟

هنگامی که (رسولشان) شعیب به آنها گفت: آیا خداترس و پرهیزکار نمی‌شوید؟

shu`aib said to them: `will you not be cautious?

جب ان سے شعیب نے کہا کیا تم ڈرتے نہیں

إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ

بی تردید من برای شما فرستاده ای امینم،

من برای شما رسولی بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

i am for you an honest messenger.

میں تمہارے لیے امانت دار رسول ہوں

فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

بنابراین از خدا پروا کنید و از من فرمان ببرید،

از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

so fear allah, and obey me.

پس الله سے ڈرو اور میرا کہا مانو

وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ

من از شما بر ابلاغ رسالتم هیچ پاداشی نمی خواهم، پاداش من فقط بر عهده پروردگار جهانیان است،

و من از شما هرگز اجر رسالت نمی‌خواهم و جز به خدای عالم به کسی چشم پاداش ندارم.

i ask of you no wage for this; my wage is only with the lord of the worlds.

اور میں تم سے اس پر کوئی مزدوری نہیں مانگتا میری مزدوری تو بس رب العالمین کے ذمہ ہے

أَوْفُوا الْكَيْلَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ

پیمانه را کامل بدهید و از کم فروشان نباشید،

پیمانه را تمام بدهید و از کم فروشان مباشید.

fill up the measure, do not be among the cheats,

پیمانہ پورا دو اور نقصان دینے والے نہ بنو

وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ

و [متاع و کالا را] با ترازوی درست وزن کنید،

و (اجناس را) با ترازوی درست بسنجید.

and weigh with the straight scale,

اور صحیح ترازو سے تولا کرو

وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ

و از قیمت اشیا و اجناس مردم به هنگام خرید نکاهید، و در زمین تباهکارانه فتنه و آشوب برپا نکنید،

و آنچه به مردم می‌فروشید (تمام بدهید و) از وزن و پیمان کم نگذارید، و در زمین به ظلم و فساد کاری برنخیزید.

and do not diminish the goods of the people, and do not make mischief in the earth, working corruption.

اور لوگوں کو ان کی چیزیں کم کر کے نہ دو اور ملک میں فساد مچاتے نہ پھرو

وَاتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ

و از آنکه شما و امت های پیشین را آفرید پروا کنید.

و از خدایی که شما و کفر پیشگان پیشین را آفریده بترسید (و خلاف امر او مکنید).

fear he who created you, and the generations of the ancient. `

اور اس سے ڈرو جس نے تمہیں اور پہلی خلقت کو بنایا

قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ

گفتند: جز این نیست که تو از جادوشدگانی،

قوم شعیب در پاسخ او گفتند: تو را بی‌شک به سحر و شعبده مفتون کرده‌اند.

they replied: `you are surely one of those bewitched.

کہنے لگے کہ تم پر تو کسی نے جادو کر دیا

وَمَا أَنتَ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ

و تو جز بشری مانند ما نیستی، و بی تردید ما تو را از دروغگویان می پنداریم،

و تو جز آنکه بشری هستی مانند ما هیچ گونه مزیّتی بر دیگران نداری. و ما تو را (در دعوت نبوت) دروغگو می‌پنداریم.

you are but a human like ourselves, we think that you are one of the liars.

اورتو بھی ہم جیسا ایک آدمی ہے اور ہمارے خیال میں تو تو جھوٹا ہے

فَأَسْقِطْ عَلَيْنَا كِسَفًا مِّنَ السَّمَاءِ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ

پس اگر راست می گویی پاره هایی از آسمان را بر ما فرو ریز.

اگر راست می‌گویی (که پیغمبر خدایی) قطعه‌ای از آسمان را بر سر ما فرود آور (تا تصدیق تو کنیم).

drop down on us lumps from heaven, if you are one of the truthful. `

سو ہم پر آسمان کا کوئی ٹکڑا گرا دے اگر تو سچا ہے

قَالَ رَبِّي أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ

[شعیب] گفت: پروردگارم به آنچه انجام می دهید، داناتر است.

شعیب گفت: خدای من بهتر بر (صدق دعوی من و کذب قول و زشتی) افعال شما آگاه است.

he said: `my lord knows what you are doing. `

کہا میرا رب خوب جانتا ہے جو کچھ تم کرتے ہو

فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ إِنَّهُ كَانَ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

پس او را تکذیب کردند؛ در نتیجه عذاب روز سایبان [یعنی روزی که ابری تیره و صاعقه زا سایه می اندازد] آنان را فرا گرفت، همانا آن عذاب روزی بزرگ بود،

باز او را تکذیب کردند و به عذاب سخت روز سایه‌بان (یعنی روزی که مردم از شدت گرما به سایه‌بانی پناه می‌بردند و باز از گرمی هلاک می‌شدند) گرفتار شدند که عذاب آن روز بسیار بزرگ و سخت بود.

but they belied him, then the punishment of the day of shadow (raining fire) seized them. truly, it was the punishment of a dreadful day.

پھر اسے جھٹلایا پھر انہیں سائبان والے دن کے عذاب نے پکڑ لیا بے شک وہ بڑے دن کا عذاب تھا

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

بی تردید در این سرگذشت، عبرتی بزرگ وجود دارد؛ و قوم شعیب بیشترشان مؤمن نبودند،

همانا در این هلاک قوم شعیب نیز آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

surely, in that there is a sign; yet most of them do not believe.

البتہ اس میں بڑی نشانی ہے اور ان میں سے اکثر ایمان لانے والے نہیں

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و یقیناً پروردگارت همان توانای شکست ناپذیر و مهربان است.

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

your lord, he is the almighty, the most merciful.

اور بے شک تیرا رب زبردست رحم کرنے والا ہے

وَإِنَّهُ لَتَنزِيلُ رَبِّ الْعَالَمِينَ

و بی تردید این قرآن، نازل شده پروردگار جهانیان است،

و این قرآن به حقیقت از جانب خدای عالمیان نازل شده.

truly, it is the sending of the lord of the worlds.

اور یہ قرآن رب العالمین کا اتارا ہوا ہے

نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ

که روح الامین آن را نازل کرده است،

(جبرئیل) روح الامین (فرشته بزرگ خدا) آن را نازل گردانیده.

the honest spirit (gabriel) brought it down

اسے امانت دار فرشتہ لے کر آیا ہے

عَلَى قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنذِرِينَ

بر قلب تو، تا از بیم دهندگان باشی،

و آن را بر قلب تو فرود آورده تا از عقاب خدا بترسانی.

upon your heart (prophet muhammad), in order to be one of the warners,

تیرے دل پر تاکہ تو ڈرانے والوں میں سے ہو

بِلِسَانٍ عَرَبِيٍّ مُّبِينٍ

به زبان عربی روشن و گویا

به زبان عربی فصیح.

in a clear, arabic tongue.

صاف عربی زبان میں

وَإِنَّهُ لَفِي زُبُرِ الْأَوَّلِينَ

و بی تردید [خبر] این [قرآن] در کتاب های پیشینیان است.

و (ذکر عظمت) این قرآن در کتب انبیاء پیشین مسطور است.

truly, it is in the books of the ancients.

اور البتہ اس کی خبر پہلوں کی کتابوں میں بھی ہے

أَوَلَمْ يَكُن لَّهُمْ آيَةً أَن يَعْلَمَهُ عُلَمَاء بَنِي إِسْرَائِيلَ

آیا آگاهی دانشمندان بنی اسرائیل به خبر قرآن [در کتاب های پیشینیان] برای مشرکان نشانه ای [بر حقّانیّت قرآن و صدق نبوّت تو] نیست؟!

آیا این خود آیت و برهان روشنی (بر کافران) نیست که علماء بنی اسرائیل (از کتب انبیاء سلف) بر این قرآن آگاهند؟

was it not a sign for them known to the learned of the children of israel?

کیا ان کے لیے نشانی کافی نہیں کہ اسے بنی اسرائیل کے علماء بھی جانتے ہیں

وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِينَ

و اگر آن را بر برخی از غیر عرب ها نازل کرده بودیم،

و اگر ما این کتاب (عربی) را بر بعض مردم عجم نازل می‌گردانیدیم.

if we had revealed it to a nonarab,

اور اگر ہم اسے کسی عجمی پر نازل کرتے

فَقَرَأَهُ عَلَيْهِم مَّا كَانُوا بِهِ مُؤْمِنِينَ

و او آن را بر عرب ها می خواند، باز هم به آن ایمان نمی آوردند!!

و آن رسول آن را (به زبان تازی) بر عجم‌ها قرائت می‌کرد آنان ایمان نمی‌آوردند (به این عذر که قرآن چون به زبان ما نیست ما فهم آن نکرده و اعجاز آن را درک نمی‌کنیم، اما شما قوم عرب با چه عذر ایمان نمی‌آورید؟)

and he had recited it to them, they would not have believed.

پھر وہ اسے ان کے سامنے پڑھتا تو بھی ایمان نہ لاتے

كَذَلِكَ سَلَكْنَاهُ فِي قُلُوبِ الْمُجْرِمِينَ

این گونه [که آن را به زبان عربی روشن و گویا نازل کردیم] در دل های می رمان درآوردیم [که آن را بفهمند و به آن ایمان آورند،]

ما این قرآن را این چنین در دل تبهکاران گذراندیم (و بر آنها به این کتاب اتمام حجت کردیم).

even so, we have caused it to enter into the hearts of harmdoers:

اسی طرح ہم نے اس انکار کو گناہگاروں کے دل میں ڈال رکھا ہے

لَا يُؤْمِنُونَ بِهِ حَتَّى يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ

[ولی این بیمار دلان لجوج] به آن ایمان نمی آورند تا آن عذاب دردناک را ببینند،

اما به این قرآن ایمان نمی‌آورند تا عذاب دردناک را مشاهده کنند.

they shall not believe in it until they see the painful punishment

وہ دردناک عذاب دیکھے بغیر اس پر ایمان نہیں لائیں گے

فَيَأْتِيَهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ

که ناگهان در حالی که بی خبرند به سراغشان آید،

که به ناگاه آن عذاب که سخت از آن غافلند به آنها فرا رسد.

so that it will come upon them suddenly, while they are unaware,

پھر وہ ان پر اچاناک آئے گا اور انہیں خبر بھی نہ ہوگی

فَيَقُولُوا هَلْ نَحْنُ مُنظَرُونَ

پس [در آن موقعیت بسیار سخت] گویند: آیا ما مهلت می یابیم؟

و آن کافران گویند: آیا بر ما مهلتی منظور می‌شود (تا زمانی از عذاب بیاساییم؟

and then they will say: `shall we be respited? `

پھر کہیں گے کیا ہمیں مہلت مل سکتی ہے

أَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ

آیا به آمدن عذاب ما شتاب می کنند؟

آیا (اکنون که هنگام عذابشان نیست از تمسخر) عذاب و انتقام ما را به تعجیل می‌طلبند؟

do they wish to hasten our punishment?

کیا ہمارے عذاب کو جلد چاہتے ہیں

أَفَرَأَيْتَ إِن مَّتَّعْنَاهُمْ سِنِينَ

پس خبر ده اگر ما آنان را سالیانی بهره مندی و برخورداری دهیم،

چه خواهی دید اگر ما چند سالی آنها را در دنیا متنعّم سازیم.

what do you see? if we gave them enjoyment for years,

بھلا دیکھ اگر ہم انہیں چند سال فائدہ اٹھانے دیں

ثُمَّ جَاءهُم مَّا كَانُوا يُوعَدُونَ

سپس آن عذابی که به آن تهدید می شدند، به سراغشان آید.

سپس به عذابی که بر آنان وعده شده یکسر هلاک شوند.

and then what they were promised comes to them,

پھر ان کے پاس وہ عذاب آئے جس کا وعدہ دیے جاتے ہیں

مَا أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُوا يُمَتَّعُونَ

آنچه را [چند سال] همواره از آن برخورداری می یافتند [عذاب را] از آنان دفعنخواهد کرد،

آیا بهره‌ای که از مال دنیا داشتند هیچ آنها را از عذاب خواهد رهانید؟

what avail will their past enjoyments be to them?

تو جو انہوں نے فائدہ اٹھایا ہے کیا ان کے کچھ کام بھی آئے گا

وَمَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ

و [مردم] هیچ شهری را نابود نکردیم مگر آنکه بیم دهندگانی برای آنان بود،

و ما اهل هیچ دیاری را تا رسولانی به هدایت و اتمام حجت بر آنها نفرستادیم هلاک نکردیم.

we never destroyed a village that did not have warners

اور ہم نے ایسی کوئی بستی ہلاک نہیں کی جس کے لیے ڈرانے والے نہ آئے ہوں

ذِكْرَى وَمَا كُنَّا ظَالِمِينَ

برای اندرز دادن و اتمام حجت؛ و ما هرگز ستمکار نبوده ایم [که مردمی را بدون فرستادن پیامبر نابود کنیم.]

این (هلاک بدان) پند و موعظه است (برای خوبان) و ما هرگز به کسی ستم نکردیم.

for a reminder, and we never harmed.

نصیحت دینے کے لیے اور ہم ظالم نہیں تھے

وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاطِينُ

قرآن را شیطان ها نازل نکرده اند،

و این قرآن را شیاطین فرود نیاوردند (بلکه جبرئیل امین، فرشته خدا نازل ساخته).

it was not the satans who brought it down:

اور قرآن کو شیطان لے کر نہیں نازل ہوئے

وَمَا يَنبَغِي لَهُمْ وَمَا يَسْتَطِيعُونَ

و [نزول قرآن] سزاوار آنان نیست، و قدرت [وحی کردن چنین کتابی را] ندارند،

نه هرگز این گونه سخنان از شیاطین شایسته است و نه قدرت (بر نزول آن) دارند.

it is not for them, nor are they able.

اور نہ یہ ان کا کام ہے اور نہ وہ اسے کر سکتے ہیں

إِنَّهُمْ عَنِ السَّمْعِ لَمَعْزُولُونَ

بی تردید آنان از شنیدن [وحی الهی و اخبار ملکوتی] محروم و برکنارند.

که البته آنها از استماع وحی الهی معزولند.

truly, they are expelled from hearing.

وہ تو سننے کی جگہ سے بھی دور کر دیے گئے ہیں

فَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ

پس با خدا معبودی دیگر را مپرست، که از عذاب شدگان خواهی شد.

پس با خدای یکتا احدی را معبود مخوان و گرنه از اهل عذاب خواهی شد.

so do not call upon another god with allah, lest you should be one of those who are punished.

سو الله کے ساتھ کسی اور معبود کو نہ پکار ورنہ تو بھی عذاب میں مبتلا ہو جائے گا

وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ

و خویشان نزدیکت را [از عاقبت اعمال زشت] هشدار ده،

و (نخست) خویشان نزدیکت را (از خدا) بترسان.

warn your tribe and your near kinsmen.

اور اپنے قریب کے رشتہ داروں کو ڈرا

وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

و پر و بال [فروتنی و تواضع] خود را برای مؤمنانی که از تو پیروی می کنند بگستر،

و پر و بال مرحمت بر تمام پیروان با ایمانت به تواضع بگستران.

and lower your wing to the believers who follow you.

اور جو ایمان لانے والے تیرے ساتھ ہیں ان کے لیے اپنا بازو جھکا ئے رکھ

فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِّمَّا تَعْمَلُونَ

پس اگر تو را نافرمانی کردند بگو: من از آنچه انجام می دهید، بیزارم؛

و هرگاه قوم فرمانت را مخالفت کردند به آنها بگو: من خود از کردار (بد) شما بیزارم.

if they disobey you, say: `i am quit of what you do. `

پھر اگر تیری نافرمانی کریں تو کہہ دے میں تمہارے کام سے بیزار ہوں

وَتَوَكَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ

و بر توانای شکست ناپذیر مهربان توکل کن،

و توکل بر آن خدای مقتدر مهربان کن.

put your trust in the almighty, the most merciful,

اور زبردست رحم والے پر بھروسہ کر

الَّذِي يَرَاكَ حِينَ تَقُومُ

هم او که تو را هنگامی که [برای عبادت] می ایستی، می بیند،

آن خدایی که چون (از شوقش به نماز) برخیزی تو را می‌نگرد.

who sees you when you stand

جو تجھے دیکھتا ہے جب تو اٹھتا ہے

وَتَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ

و گردش و حرکت تو را در میان سجده کنندگان [مشاهده می کند،]

و به انتقال تو در اهل سجود (و به دوران تحوّلت از اصلاب شامخه به ارحام مطهره) آگاه است.

and when you turn among those who prostrate themselves.

اور نمازیوں میں تیری نشست و برخاست دیکھتا ہے

إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

یقیناً او شنوا و داناست.

که او خدای شنوا و دانا (به گفتار و کردار خلق) است.

surely, he is the hearer, the knower.

بیشک وہ سننے والا جاننے والا ہے

هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلَى مَن تَنَزَّلُ الشَّيَاطِينُ

آیا شما را خبر دهم که شیطان ها بر چه کسانی نازل می شوند؟

(بگو به کافران که) آیا می‌خواهید من شما را آگاه سازم که شیاطین بر چه کسان نازل می‌شوند؟

shall i tell you on whom the satans descend?

کیا میں تمہیں بتاؤں شیطان کس پر اترتے ہیں

تَنَزَّلُ عَلَى كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

بر هر دروغ پرداز گنه پیشه ای نازل می شوند،

شیاطین بر هر شخص بسیار دروغگوی بدکار نازل می‌شوند.

they descend on every guilty impostor.

ہر جھوٹے گناہگار پر اترتے ہیں

يُلْقُونَ السَّمْعَ وَأَكْثَرُهُمْ كَاذِبُونَ

که گوش [بر القائات و اغواگری های شیطان] می سپرند، و بیشتر شیطان ها دروغگویند،

گوش فرا می‌دهند (تا حرف مؤمنان و قوای قدسی را ربوده و به اتباع خود برسانند) و اکثرشان دروغ می‌گویند (و اندک راست آنها هم برای شبهه کاری و فساد و فتنه انگیزی است).

they listen, but most of them are liars.

وہ سنی ہوئی باتیں پہنچاتے ہیں اوراکثر ان میں سے جھوٹے ہوتے ہیں

وَالشُّعَرَاء يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ

و [پیامبر، شاعر و خیال پرداز نیست، چون] شاعران [خیال پرداز] را [که حقایق را هجو می کنند، و با مطالب بی اساس به واقعیات می تازند] گمراهان، پیروی می کنند.

و شاعران (یاوه سرای کفار مانند عالمان بی‌عمل و مدعیان باطل) را مردم جاهل گمراه پیروی کنند.

poets are followed by the perverse.

اور شاعروں کی پیروی تو گمراہ ہی کرتے ہیں

أَلَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وَادٍ يَهِيمُونَ

آیا ندانسته ای که آنان در هر وادی [باطلی خیال پردازانه] حیران و سرگردانند؟

آیا ننگری که آنها خود به هر وادی حیرت سرگشته‌اند؟

have you not seen how they wander in every valley,

کیا تم نےنہیں دیکھاکہ وہ ہر میدان میں بھٹکتے پھرتے ہیں

وَأَنَّهُمْ يَقُولُونَ مَا لَا يَفْعَلُونَ

و مطالبی می گویند که خود عمل نمی کنند،

و آنها بسیار سخنان می‌گویند که یکی را عمل نمی‌کنند.

and they say what they do not do?

اور جو وہ کہتے ہیں کرتے نہیں

إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيرًا وَانتَصَرُوا مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ

مگر آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند و خدا را بسیار یاد کردند و پس از آنکه [با شعرهای باطل دشمنان، هجویّات مشرکان و یاوه های کافران] مورد ستم قرار گرفتند [با شعرهای توحیدی و اصیل و استوار خود] به انتقام گرفتن [از دشمن و دفاع از خویش] برخاستند، و کسانی که ستم کرده اند، به زودی خواهند دانست که به چه بازگشت گاهی باز خواهند گشت؟!

مگر آن شاعران که اهل ایمان و نیکوکار بوده و یاد خدا بسیار کردند و برای انتقام از (هجو و) ستمی که در حق آنها (و سایر مؤمنان) شده (به نظم سخن و طبع شعر) به انتقام و دفاع برخاستند (و به شمشیر زبان با دشمنان دین جهاد کردند، آنان را مؤمنان پیروی خواهند کرد) و آنان که ظلم و ستم کردند به زودی خواهند دانست که به چه کیفر گاهی و دوزخ انتقامی بازگشت می‌کنند.

except those who believe, and do good works and remember allah in abundance and became victorious after they had been wronged. the wrongdoers will surely know which turn they will be returning to (hell).

مگروہ جو ایمان لائے اور نیک کام کیے اور الله کوبہت یاد کیا اور مظلوم ہونے کے بعد بدلہ لیا اور ظالموں کو ابھی معلوم ہو جائے گا کہ کس کروٹ پر پڑتے ہیں

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خدا که رحمتش بی اندازه است و مهربانی اش همیشگی.

به نام خداوند بخشنده مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

شروع الله کا نام لے کر جو بڑا مہربان نہایت رحم والا ہے.