إِنِّي وَجَدتُّ امْرَأَةً تَمْلِكُهُمْ وَأُوتِيَتْ مِن كُلِّ شَيْءٍ وَلَهَا عَرْشٌ عَظِيمٌ

من [آنجا] زنى را يافتم كه بر آنها سلطنت می كرد و از هر چيزى به او داده شده بود و تختى بزرگ داشت

there i found a woman ruling over them. she possess everything and has a great throne.

وَجَدتُّهَا وَقَوْمَهَا يَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِن دُونِ اللَّهِ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ فَهُمْ لَا يَهْتَدُونَ

او و قومش را چنين يافتم كه به جاى خدا به خورشيد سجده می كنند و شيطان اعمالشان را برايشان آراسته و آنان را از راه [راست] باز داشته بود در نتيجه [به حق] راه نيافته بودند

but she and her people prostrate to the sun instead of allah. and satan has made their deeds seem pleasing to them and barred them from the path, and therefore they are not guided.

أَلَّا يَسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي يُخْرِجُ الْخَبْءَ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَيَعْلَمُ مَا تُخْفُونَ وَمَا تُعْلِنُونَ

[آرى شيطان چنين كرده بود] تا براى خدايى كه نهان را در آسمانها و زمين بيرون می آورد و آنچه را پنهان می داريد و آنچه را آشكار می نماييد می داند سجده نكنند

do they not prostrate themselves to allah who brings forth all that is concealed in the heavens and earth and he knows what they hide and what they reveal?

اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ

خداى يكتا كه هيچ خدايى جز او نيست پروردگار عرش بزرگ است

allah, there is no god except he, the lord of the mighty throne. `

قَالَ سَنَنظُرُ أَصَدَقْتَ أَمْ كُنتَ مِنَ الْكَاذِبِينَ

گفت خواهيم ديد آيا راست گفته اى يا از دروغگويان بوده اى

he replied: `we shall see if what you have said is true or whether you are among those who lie.

اذْهَب بِّكِتَابِي هَذَا فَأَلْقِهْ إِلَيْهِمْ ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانظُرْ مَاذَا يَرْجِعُونَ

اين نامه مرا ببر و به سوى آنها بيفكن آنگاه از ايشان روى برتاب پس ببين چه پاسخ می دهند

take my letter, and drop it to them. then turn aside and see what they shall return. `

قَالَتْ يَا أَيُّهَا المَلَأُ إِنِّي أُلْقِيَ إِلَيَّ كِتَابٌ كَرِيمٌ

[ملكه سبا] گفت اى سران [كشور] نامه اى ارجمند براى من آمده است

she (the queen of sheba) said: `o council, look, an honorable letter has been dropped to me.

إِنَّهُ مِن سُلَيْمَانَ وَإِنَّهُ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

كه از طرف سليمان است و [مضمون آن] اين است به نام خداوند رحمت گر مهربان

it is from solomon and it is "in the name of allah, the merciful, the most merciful.

أَلَّا تَعْلُوا عَلَيَّ وَأْتُونِي مُسْلِمِينَ

بر من بزرگى مكنيد و مرا از در اطاعت درآييد

do not rise up against me, but come to me in surrender (muslims)."

قَالَتْ يَا أَيُّهَا المَلَأُ أَفْتُونِي فِي أَمْرِي مَا كُنتُ قَاطِعَةً أَمْرًا حَتَّى تَشْهَدُونِ

گفت اى سران [كشور] در كارم به من نظر دهيد كه بی حضور شما [تا به حال] كارى را فيصله نداده ام

she said: `o council, let me hear your counsel, concerning my affairs, for i am not used to deciding an affair until you bear me witness. `

قَالُوا نَحْنُ أُوْلُوا قُوَّةٍ وَأُولُوا بَأْسٍ شَدِيدٍ وَالْأَمْرُ إِلَيْكِ فَانظُرِي مَاذَا تَأْمُرِينَ

گفتند ما سخت نيرومند و دلاوريم و[لى] اختيار كار با توست بنگر چه دستور می دهى

they replied: `we are possessors of force and great might. it is for you to command, so consider what you will. `

قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً وَكَذَلِكَ يَفْعَلُونَ

[ملكه] گفت پادشاهان چون به شهرى درآيند آن را تباه و عزيزانش را خوار می گردانند و اين گونه می كنند

she said: `when kings enter a village, they ruin it and humiliate its nobles. and this they will do.

وَإِنِّي مُرْسِلَةٌ إِلَيْهِم بِهَدِيَّةٍ فَنَاظِرَةٌ بِمَ يَرْجِعُ الْمُرْسَلُونَ

و [اينك] من ارمغانى به سويشان می فرستم و می نگرم كه فرستادگان [من] با چه چيز بازمی گردند

but i shall send them a gift and see what the messengers bring back. `