رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ وَعَلَّمْتَنِي مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَنتَ وَلِيِّي فِي الدُّنُيَا وَالآخِرَةِ تَوَفَّنِي مُسْلِمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ

پروردگارا تو به من دولت دادى و از تعبير خوابها به من آموختى اى پديدآورنده آسمانها و زمين تنها تو در دنيا و آخرت مولاى منى مرا مسلمان بميران و مرا به شايستگان ملحق فرما

lord, you have given me the kingdom and taught me to interpret visions. originator of the heavens and the earth, my guardian in this world and in the everlasting life. let me die in submission (as a muslim) and let me join the righteous. `

ذَلِكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ أَجْمَعُواْ أَمْرَهُمْ وَهُمْ يَمْكُرُونَ

اين [ماجرا] از خبرهاى غيب است كه به تو وحى می كنيم و تو هنگامى كه آنان همداستان شدند و نيرنگ می كردند نزدشان نبودى

that is of the news we reveal to you of the unseen. you were not present when they agreed upon their plan, scheming.

وَمَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ

و بيشتر مردم هر چند آرزومند باشى ايمان آورنده نيستند

even though you are so eager, most people will not believe.

وَمَا تَسْأَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ

و تو بر اين [كار] پاداشى از آنان نمی خواهى آن [قرآن] جز پندى براى جهانيان نيست

you shall ask no wage for it. it is nothing except a reminder to all mankind.

وَكَأَيِّن مِّن آيَةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ يَمُرُّونَ عَلَيْهَا وَهُمْ عَنْهَا مُعْرِضُونَ

و چه بسيار نشانه ها در آسمانها و زمين است كه بر آنها می گذرند در حالى كه از آنها روى برمی گردانند

how many signs in the heavens and earth do they pass by and turn away from.

وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللّهِ إِلاَّ وَهُم مُّشْرِكُونَ

و بيشترشان به خدا ايمان نمی آورند جز اينكه [با او چيزى را] شريك می گيرند

and most of them do not believe in allah, but they associate others with him.

أَفَأَمِنُواْ أَن تَأْتِيَهُمْ غَاشِيَةٌ مِّنْ عَذَابِ اللّهِ أَوْ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَهُمْ لاَ يَشْعُرُونَ

آيا ايمنند از اينكه عذاب فراگير خدا به آنان دررسد يا قيامت در حالى كه بی خبرند بناگاه آنان را فرا رسد

do they feel secure that the punishment of allah will envelop them, or that the hour will overtake them suddenly when they are unaware?

قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَاْ وَمَنِ اتَّبَعَنِي وَسُبْحَانَ اللّهِ وَمَا أَنَاْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ

بگو اين است راه من كه من و هر كس پيروی ام كرد با بينايى به سوى خدا دعوت می كنيم و منزه است خدا و من از مشركان نيستم

say: `this is my path. i call to allah with sure knowledge, i and my followers. exaltations be to allah! i am not among the idolaters. `

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلاَّ رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِم مِّنْ أَهْلِ الْقُرَى أَفَلَمْ يَسِيرُواْ فِي الأَرْضِ فَيَنظُرُواْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ اتَّقَواْ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ

و پيش از تو [نيز] جز مردانى از اهل شهرها را كه به آنان وحى می كرديم نفرستاديم آيا در زمين نگرديده اند تا فرجام كسانى را كه پيش از آنان بوده اند بنگرند و قطعا سراى آخرت براى كسانى كه پرهيزگارى كرده اند بهتر است آيا نمی انديشيد

we did not send any before you from the inhabitants of the village, but men to whom a revelation was sent. have they not traveled in the land and seen what was the end of those before them? better is the dwelling in the everlasting life for those who keep from evil. do you not understand?

حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاء وَلاَ يُرَدُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ

تا هنگامى كه فرستادگان [ما] نوميد شدند و [مردم] پنداشتند كه به آنان واقعا دروغ گفته شده يارى ما به آنان رسيد پس كسانى را كه می خواستيم نجات يافتند و[لى] عذاب ما از گروه مجرمان برگشت ندارد

and when at length our messengers despaired and reckoned that they would be belied, our help came down to them, saving whom we pleased. our might cannot be withheld from the guilty nation.

لَقَدْ كَانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُوْلِي الأَلْبَابِ مَا كَانَ حَدِيثًا يُفْتَرَى وَلَكِن تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ كُلَّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

به راستى در سرگذشت آنان براى خردمندان عبرتى است سخنى نيست كه به دروغ ساخته شده باشد بلكه تصديق آنچه [از كتابهايى] است كه پيش از آن بوده و روشنگر هر چيز است و براى مردمى كه ايمان می آورند رهنمود و رحمتى است

indeed, in their stories is a lesson for those of understanding. this is no forged tale, rather, it is a confirmation of the previous, a distinguishing of all things, a guidance and a mercy to a nation who believe.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

المر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ وَالَّذِيَ أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ الْحَقُّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يُؤْمِنُونَ

الف لام ميم راء اين است آيات كتاب و آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده حق است ولى بيشتر مردم نمی گروند

aliflaammeemra. those are the verses of the book. that which is sent down to you (prophet muhammad) from your lord is the truth, yet most people do not believe.

اللّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لأَجَلٍ مُّسَمًّى يُدَبِّرُ الأَمْرَ يُفَصِّلُ الآيَاتِ لَعَلَّكُم بِلِقَاء رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ

خدا [همان] كسى است كه آسمانها را بدون ستونهايى كه آنها را ببينيد برافراشت آنگاه بر عرش استيلا يافت و خورشيد و ماه را رام گردانيد هر كدام براى مدتى معين به سير خود ادامه می دهند [خداوند] در كار [آفرينش] تدبير می كند و آيات [خود] را به روشنى بيان می نمايد اميد كه شما به لقاى پروردگارتان يقين حاصل كنيد

it is allah who raised the heavens without pillars that you see. then he willed to the throne and subjected the sun and the moon, each pursuing an appointed course. he directs the affair. he makes plain his verses so that you will firmly believe in meeting your lord.

وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الأَرْضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْهَارًا وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

و اوست كسى كه زمين را گسترانيد و در آن كوهها و رودها نهاد و از هر گونه ميوه اى در آن جفت جفت قرار داد روز را به شب می پوشاند قطعا در اين [امور] براى مردمى كه تفكر می كنند نشانه هايى وجود دارد

it is he who stretched out the earth and placed upon it firm mountains and rivers. and of all fruits, he has put in it two pairs and drew the veil of night over the day. surely, in these there are signs for a nation who think.

وَفِي الأَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِّنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَى بِمَاء وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الأُكُلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

و در زمين قطعاتى است كنار هم و باغهايى از انگور و كشتزارها و درختان خرما چه از يك ريشه و چه از غير يك ريشه كه با يك آب سيراب می گردند و [با اين همه] برخى از آنها را در ميوه [از حيث مزه و نوع و كيفيت] بر برخى ديگر برترى می دهيم بى گمان در اين [امر نيز] براى مردمى كه تعقل می كنند دلايل [روشنى] است

and in the land, there are adjoining plots, gardens of vines, sown fields and palmtrees in pairs and single that are watered with one water, yet we make some excel others in produce. surely, in that are signs for a nation who understand.

وَإِن تَعْجَبْ فَعَجَبٌ قَوْلُهُمْ أَئِذَا كُنَّا تُرَابًا أَئِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمْ وَأُوْلَئِكَ الأَغْلاَلُ فِي أَعْنَاقِهِمْ وَأُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدونَ

و اگر عجب دارى عجب از سخن آنان [=كافران] است كه آيا وقتى خاك شديم به راستى در آفرينش جديدى خواهيم بود اينان همان كسانند كه به پروردگارشان كفر ورزيده اند و در گردنهايشان زنجيرهاست و آنان همدم آتشند و در آن ماندگار خواهند بود

if you would wonder, then wondrous is their saying: `when we are dust, shall we be raised to life again, a new creation? ` such are those who disbelieve in their lord. their necks shall be fettered. they shall be the inhabitants of the fire, in it they shall live for ever.

وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ وَقَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِمُ الْمَثُلاَتُ وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِّلنَّاسِ عَلَى ظُلْمِهِمْ وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ الْعِقَابِ

و پيش از رحمت شتابزده از تو عذاب می طلبند و حال آنكه پيش از آنان [بر كافران] عقوبتها رفته است و به راستى پروردگار تو نسبت به مردم با وجود ستمشان بخشايشگر است و به يقين پروردگار تو سخت كيفر است

they bid you to hasten the evil before the good, yet examples have passed away before them. your lord is forgiving to people despite their evildoing; yet your lord is stern in retribution.

وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْلآ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ

و آنان كه كافر شده اند می گويند چرا نشانه اى آشكار از طرف پروردگارش بر او نازل نشده است [اى پيامبر] تو فقط هشداردهنده اى و براى هر قومى رهبرى است

the unbelievers say: `why has no sign been sent down to him from his lord? ` you are only a warner, and there is a guide for every nation.

اللّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنثَى وَمَا تَغِيضُ الأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ وَكُلُّ شَيْءٍ عِندَهُ بِمِقْدَارٍ

خدا می داند آنچه را كه هر ماده اى [در رحم] بار می گيرد و [نيز] آنچه را كه رحمها می كاهند و آنچه را می افزايند و هر چيزى نزد او اندازه اى دارد

allah knows what every female bears, and what shrinks and swells the womb. and everything with him has its measure.

عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ

داناى نهان و آشكار [و] بزرگ بلندمرتبه است

(he is) the knower of the unseen and the seen, the great, the exalted.

سَوَاء مِّنكُم مَّنْ أَسَرَّ الْقَوْلَ وَمَن جَهَرَ بِهِ وَمَنْ هُوَ مُسْتَخْفٍ بِاللَّيْلِ وَسَارِبٌ بِالنَّهَارِ

[براى او] يكسان است كسى از شما سخن [خود] را نهان كند و كسى كه آن را فاش گرداند و كسى كه خويشتن را به شب پنهان دارد و در روز آشكارا حركت كند

similar to yourself is he who conceals his saying, and he who proclaims it, he who hides himself in the night, and he who goes forth by day,

لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ

براى او فرشتگانى است كه پى در پى او را به فرمان خدا از پيش رو و از پشت سرش پاسدارى می كنند در حقيقت خدا حال قومى را تغيير نمی دهد تا آنان حال خود را تغيير دهند و چون خدا براى قومى آسيبى بخواهد هيچ برگشتى براى آن نيست و غير از او حمايتگرى براى آنان نخواهد بود

he has attendant angels before him and behind him, who, by the command of allah watch over him. allah does not change what is in a nation unless they change what is in themselves. whenever allah wants evil for a nation, none can ward it off. other than him, they have no guardian.

هُوَ الَّذِي يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ

اوست كسى كه برق را براى بيم و اميد به شما می نماياند و ابرهاى گرانبار را پديدار می كند

it is he who shows you the lightning, for fear and hope, and who produces laden clouds.

وَيُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلاَئِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ وَيُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَن يَشَاءُ وَهُمْ يُجَادِلُونَ فِي اللّهِ وَهُوَ شَدِيدُ الْمِحَالِ

رعد به حمد او و فرشتگان [جملگى] از بيمش تسبيح می گويند و صاعقه ها را فرو می فرستند و با آنها هر كه را بخواهد مورد اصابت قرار می دهد در حالى كه آنان در باره خدا مجادله می كنند و او سخت كيفر است

the thunder exalts his praise, and so are the angels are in awe of him. he looses the thunderbolts and smites whosoever he will. yet they dispute about allah who is mighty in power.

لَهُ دَعْوَةُ الْحَقِّ وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِهِ لاَ يَسْتَجِيبُونَ لَهُم بِشَيْءٍ إِلاَّ كَبَاسِطِ كَفَّيْهِ إِلَى الْمَاء لِيَبْلُغَ فَاهُ وَمَا هُوَ بِبَالِغِهِ وَمَا دُعَاء الْكَافِرِينَ إِلاَّ فِي ضَلاَلٍ

دعوت حق براى اوست و كسانى كه [مشركان] جز او می خوانند هيچ جوابى به آنان نمی دهند مگر مانند كسى كه دو دستش را به سوى آب بگشايد تا [آب] به دهانش برسد در حالى كه [آب] به [دهان] او نخواهد رسيد و دعاى كافران جز بر هدر نباشد

to him is the call of truth. those to whom they call, other than him, give them no answer. they are like he who stretches out his hands to the water and bids it rise to his mouth, it does not reach it! the prayers of the unbelievers goes astray.

وَلِلّهِ يَسْجُدُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَظِلالُهُم بِالْغُدُوِّ وَالآصَالِ

و هر كه در آسمانها و زمين است خواه و ناخواه با سايه هايشان بامدادان و شامگاهان براى خدا سجده می كنند

all who dwell in the heavens and earth shall prostrate themselves before allah, either willingly or unwillingly; as do their shadows in the mornings and evenings.

قُلْ مَن رَّبُّ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ قُلِ اللّهُ قُلْ أَفَاتَّخَذْتُم مِّن دُونِهِ أَوْلِيَاء لاَ يَمْلِكُونَ لِأَنفُسِهِمْ نَفْعًا وَلاَ ضَرًّا قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِي الظُّلُمَاتُ وَالنُّورُ أَمْ جَعَلُواْ لِلّهِ شُرَكَاء خَلَقُواْ كَخَلْقِهِ فَتَشَابَهَ الْخَلْقُ عَلَيْهِمْ قُلِ اللّهُ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ

بگو پروردگار آسمانها و زمين كيست بگو خدا بگو پس آيا جز او سرپرستانى گرفته ايد كه اختيار سود و زيان خود را ندارند بگو آيا نابينا و بينا يكسانند يا تاريكيها و روشنايى برابرند يا براى خدا شريكانى پنداشته اند كه مانند آفرينش او آفريده اند و در نتيجه [اين دو] آفرينش بر آنان مشتبه شده است بگو خدا آفريننده هر چيزى است و اوست يگانه قهار

say: `who is the lord of the heavens and the earth? ` say: `allah. ` say: `why then have you chosen guardians other than him, even though they have neither the power to benefit nor harm themselves? ` say: `are the blind and the seeing equal? are darkness and light equal? or, have they ascribed to allah associates who create as he creates so that all creation is alike to them?" say: `allah is the creator of everything. he is the one, the conqueror. `

أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَّابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاء حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاء وَأَمَّا مَا يَنفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ

[همو كه] از آسمان آبى فرو فرستاد پس رودخانه هايى به اندازه گنجايش خودشان روان شدند و سيل كفى بلند روى خود برداشت و از آنچه براى به دست آوردن زينتى يا كالايى در آتش می گدازند هم نظير آن كفى برمی آيد خداوند حق و باطل را چنين مثل می زند اما كف بيرون افتاده از ميان می رود ولى آنچه به مردم سود می رساند در زمين [باقى] می ماند خداوند مثلها را چنين می زند

he sends down water from the sky and the valleys (wadis) flow each in their measure, and the torrent carries a swelling scum; and fire from that which they kindle; desiring ornament or ware, from that rises a scum like it. as such, allah strikes both the truth and the false. as for the scum it is cast away as jetsam, but, that which profits people remains on the earth. as such allah strikes the parables.

لِلَّذِينَ اسْتَجَابُواْ لِرَبِّهِمُ الْحُسْنَى وَالَّذِينَ لَمْ يَسْتَجِيبُواْ لَهُ لَوْ أَنَّ لَهُم مَّا فِي الأَرْضِ جَمِيعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لاَفْتَدَوْاْ بِهِ أُوْلَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ

براى كسانى كه پروردگارشان را اجابت كرده اند پاداش بس نيكوست و كسانى كه وى را اجابت نكرده اند اگر سراسر آنچه در زمين است و مانند آن را با آن داشته باشند قطعا آن را براى بازخريد خود خواهند داد آنان به سختى بازخواست شوند و جايشان در دوزخ است و چه بد جايگاهى است

for those who answer their lord is a most fine reward. but for those who do not answer him if they possessed all that the earth contains, and as much besides, they would offer it for their ransom. theirs shall be an evil reckoning. gehenna (hell) shall be their refuge, an evil cradling!