قَالَ فَمَا خَطْبُكُمْ أَيُّهَا الْمُرْسَلُونَ

[ابراهيم] گفت اى فرستادگان ماموريت شما چيست

`messengers, ` said he (abraham), `what is your errand? `

قَالُوا إِنَّا أُرْسِلْنَا إِلَى قَوْمٍ مُّجْرِمِينَ

گفتند ما به سوى مردمى پليدكار فرستاده شده ايم

they replied: `we are sent to a sinful nation,

لِنُرْسِلَ عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن طِينٍ

تا سنگهايى از گل رس بر [سر] آنان فرو فرستيم

so that we bring down stones of clay upon them

مُسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ

[كه] نزد پروردگارت براى مسرفان نشان گذارى شده است

marked by your lord for the sinful. `

فَأَخْرَجْنَا مَن كَانَ فِيهَا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

پس هر كه از مؤمنان در آن [شهرها] بود بيرون برديم

so we brought the believers out of that they were in.

فَمَا وَجَدْنَا فِيهَا غَيْرَ بَيْتٍ مِّنَ الْمُسْلِمِينَ

و[لى] در آنجا جز يك خانه از فرمانبران [خدا بيشتر] نيافتيم

but we found in it only one household of those who had surrendered themselves,

وَتَرَكْنَا فِيهَا آيَةً لِّلَّذِينَ يَخَافُونَ الْعَذَابَ الْأَلِيمَ

و در آنجا براى آنها كه از عذاب پر درد می ترسند عبرتى به جاى گذاشتيم

and left therein a sign for those who fear the painful punishment.

وَفِي مُوسَى إِذْ أَرْسَلْنَاهُ إِلَى فِرْعَوْنَ بِسُلْطَانٍ مُّبِينٍ

و [نيز] در [ماجراى] موسى چون او را با حجتى آشكار به سوى فرعون گسيل داشتيم

in moses, too, (there were signs). we sent him to pharaoh with clear authority,

فَتَوَلَّى بِرُكْنِهِ وَقَالَ سَاحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ

پس [فرعون] با اركان [دولت] خود روى برتافت و گفت [اين شخص] ساحر يا ديوانه اى است

but he turned his back with his assembly, saying: `he is (either) a sorcerer or a mad man! `

فَأَخَذْنَاهُ وَجُنُودَهُ فَنَبَذْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ وَهُوَ مُلِيمٌ

[تا] او و سپاهيانش را گرفتيم و آنان را در دريا افكنديم در حالى كه او [در آخرين لحظه] نكوهشگر [خود] بود

so we seized him and his hosts and cast them into the sea. indeed, he was blameworthy.

وَفِي عَادٍ إِذْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ

و در [ماجراى] عاد [نيز] چون بر [سر] آنها آن باد مهلك را فرستاديم

and in aad. we let loose on them a withering wind

مَا تَذَرُ مِن شَيْءٍ أَتَتْ عَلَيْهِ إِلَّا جَعَلَتْهُ كَالرَّمِيمِ

به هر چه می وزيد آن را چون خاكستر استخوان مرده می گردانيد

that left nothing it came upon, except that it was ashes.

وَفِي ثَمُودَ إِذْ قِيلَ لَهُمْ تَمَتَّعُوا حَتَّى حِينٍ

و در [ماجراى] ثمود [نيز عبرتى بود] آنگاه كه به ايشان گفته شد تا چندى برخوردار شويد

and in thamood it was said to them: `take your enjoyment for awhile! `

فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ وَهُمْ يَنظُرُونَ

تا [آنكه] از فرمان پروردگار خود سر برتافتند و در حالى كه آنها می نگريستند آذرخش آنان را فرو گرفت

but in their pride they turn away from the commandment of their lord and the thunderbolt struck them whilst they were looking;

فَمَا اسْتَطَاعُوا مِن قِيَامٍ وَمَا كَانُوا مُنتَصِرِينَ

در نتيجه نه توانستند به پاى خيزند و نه طلب يارى كنند

they could neither stand up straight, nor were they helped.

وَقَوْمَ نُوحٍ مِّن قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ

و قوم نوح [نيز] پيش از آن [اقوام نامبرده همين گونه هلاك شدند] زيرا آنها مردمى نافرمان بودند

and before them the nation of noah, indeed they were a debauched nation.

وَالسَّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ

و آسمان را به قدرت خود برافراشتيم و بی گمان ما [آسمان]گستريم

we built the heaven with might, and we widely extended it.

وَالْأَرْضَ فَرَشْنَاهَا فَنِعْمَ الْمَاهِدُونَ

و زمين را گسترانيده ايم و چه نيكو گسترندگانيم

and we cradled the earth. and we are the best of cradlers.

وَمِن كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ

و از هر چيزى دو گونه [يعنى نر و ماده] آفريديم اميد كه شما عبرت گيريد

we created two kinds of all things, so that you will remember.

فَفِرُّوا إِلَى اللَّهِ إِنِّي لَكُم مِّنْهُ نَذِيرٌ مُّبِينٌ

پس به سوى خدا بگريزيد كه من شما را از طرف او بيم دهنده اى آشكارم

therefore, flee to allah. i am a clear warner to you from him.

وَلَا تَجْعَلُوا مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ إِنِّي لَكُم مِّنْهُ نَذِيرٌ مُّبِينٌ

و با خدا معبودى ديگر قرار مدهيد كه من از جانب او هشداردهنده اى آشكارم

do not set up with allah another god. i am a clear warner to you from him.

كَذَلِكَ مَا أَتَى الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُوا سَاحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ

بدين سان بر كسانى كه پيش از آنها بودند هيچ پيامبرى نيامد جز اينكه گفتند ساحر يا ديوانه اى است

similarly, no messenger came to those before them but they said: `sorcerer, or mad! `

أَتَوَاصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طَاغُونَ

آيا همديگر را به اين [سخن] سفارش كرده بودند [نه] بلكه آنان مردمى سركش بودند

have they handed this down from one to another? no, rather, they are an insolent nation.

فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَمَا أَنتَ بِمَلُومٍ

پس از آنان روى بگردان كه تو در خور نكوهش نيستى

so turn away from them, you shall not be blamed,

وَذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْرَى تَنفَعُ الْمُؤْمِنِينَ

و پند ده كه مؤمنان را پند سود بخشد

but remind, the reminder will benefit the believers.

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ

و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند

i have not created mankind and jinn except to worship me.

مَا أُرِيدُ مِنْهُم مِّن رِّزْقٍ وَمَا أُرِيدُ أَن يُطْعِمُونِ

از آنان هيچ روزيى نمی خواهم و نمی خواهم كه مرا خوراك دهند

i do not desire provision from them, nor do i desire that they should feed me.

إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ

خداست كه خود روزى بخش نيرومند استوار است

surely, allah is the provider, the possessor of power, the mighty.

فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذَنُوبًا مِّثْلَ ذَنُوبِ أَصْحَابِهِمْ فَلَا يَسْتَعْجِلُونِ

پس براى كسانى كه ستم كردند بهره اى است از عذاب همانند بهره عذاب ياران [قبلى]شان پس [بگو] در خواستن عذاب از من شتابزدگى نكنند

the evildoers shall have for their portion, a portion like their companions (who were destroyed before them). therefore, they should not ask us to hasten!

فَوَيْلٌ لِّلَّذِينَ كَفَرُوا مِن يَوْمِهِمُ الَّذِي يُوعَدُونَ

پس واى بر كسانى كه كافر شده اند از آن روزى كه وعده يافته اند

woe then to the unbelievers for their day which they were promised!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

وَالطُّورِ

سوگند به طور

by the mount

وَكِتَابٍ مَّسْطُورٍ

و كتابى نگاشته شده

and by the book in lines

فِي رَقٍّ مَّنشُورٍ

در طومارى گسترده

in an exposed parchment

وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ

سوگند به آن خانه آباد [خدا]

by the visited house,

وَالسَّقْفِ الْمَرْفُوعِ

سوگند به بام بلند [آسمان]

and the uplifted roof

وَالْبَحْرِ الْمَسْجُورِ

و آن درياى سرشار [و افروخته]

and the sea that is full

إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ لَوَاقِعٌ

كه عذاب پروردگارت واقع شدنى است

surely, the punishment of your lord is about to come,

مَا لَهُ مِن دَافِعٍ

آن را هيچ بازدارنده اى نيست

there is none to prevent it.

يَوْمَ تَمُورُ السَّمَاء مَوْرًا

روزى كه آسمان سخت در تب و تاب افتد

upon the day when the heaven spins dizzily

وَتَسِيرُ الْجِبَالُ سَيْرًا

و كوهها [جمله] به حركت درآيند

and the mountains move, moving.

فَوَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ

پس واى بر تكذيب كنندگان در آن روز

on that day woe to those who belied

الَّذِينَ هُمْ فِي خَوْضٍ يَلْعَبُونَ

آنان كه به ياوه سرگرمند

those who are in plunging, playing.

يَوْمَ يُدَعُّونَ إِلَى نَارِ جَهَنَّمَ دَعًّا

روزى كه به سوى آتش جهنم كشيده می شوند [چه] كشيدنى

on that day when they shall be pitched into the fire of gehenna (hell),

هَذِهِ النَّارُ الَّتِي كُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ

[و به آنان گويند] اين همان آتشى است كه دروغش می پنداشتيد

(it will be said to them): `this is the fire which you belied!

أَفَسِحْرٌ هَذَا أَمْ أَنتُمْ لَا تُبْصِرُونَ

آيا اين افسون است يا شما [درست] نمی بينيد

is this magic, or is it that you do you not see?

اصْلَوْهَا فَاصْبِرُوا أَوْ لَا تَصْبِرُوا سَوَاء عَلَيْكُمْ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

به آن درآييد خواه بشكيبيد يا نشكيبيد به حال شما يكسان است تنها به آنچه می كرديد مجازات می يابيد

roast in it, bear it with or without patience, it is the same, you are only being recompensed for that which you used to do. `

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَعِيمٍ

پرهيزگاران در باغهايى و [در] ناز و نعمتند

but in the gardens the righteous shall live in bliss,

فَاكِهِينَ بِمَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ وَوَقَاهُمْ رَبُّهُمْ عَذَابَ الْجَحِيمِ

به آنچه پروردگارشان به آنان داده دلشادند و پروردگارشان آنها را از عذاب دوزخ مصون داشته است

rejoicing in all their lord has given them, and their lord will guard them against the punishment of hell.

كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

[به آنان گويند] به [پاداش] آنچه به جاى می آورديد بخوريد و بنوشيد گواراتان باد

(it will be said): `eat and drink with a good appetite because of that which you did. `

مُتَّكِئِينَ عَلَى سُرُرٍ مَّصْفُوفَةٍ وَزَوَّجْنَاهُم بِحُورٍ عِينٍ

بر تختهايى رديف هم تكيه زده اند و حوران درشت چشم را همسر آنان گردانده ايم

(they shall be) reclining on couches ranged in rows and we shall wed them to houris (virgins of paradise) with large wide eyes.

وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتُهُم بِإِيمَانٍ أَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَمَا أَلَتْنَاهُم مِّنْ عَمَلِهِم مِّن شَيْءٍ كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ

و كسانى كه گرويده و فرزندانشان آنها را در ايمان پيروى كرده اند فرزندانشان را به آنان ملحق خواهيم كرد و چيزى از كار[ها]شان را نمی كاهيم هر كسى در گرو دستاورد خويش است

those who believe, and whose descendants follow in belief, we will join their descendants to them. and we will not reduce them of anything of their deeds. every one is pledged for what he has earned.

وَأَمْدَدْنَاهُم بِفَاكِهَةٍ وَلَحْمٍ مِّمَّا يَشْتَهُونَ

با [هر نوع] ميوه و گوشتى كه دلخواه آنهاست آنان را مدد [و تقويت] می كنيم

we shall give them fruits and meat as they desire.

يَتَنَازَعُونَ فِيهَا كَأْسًا لَّا لَغْوٌ فِيهَا وَلَا تَأْثِيمٌ

در آنجا جامى از دست هم می ربايند [و بر سرش همچشمى می كنند] كه در آن نه ياوه گويى است و نه گناه

there they will pass a goblet to one another with neither idle talk nor sin,

وَيَطُوفُ عَلَيْهِمْ غِلْمَانٌ لَّهُمْ كَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَّكْنُونٌ

و براى [خدمت] آنان پسرانى است كه بر گردشان همی گردند انگارى آنها مرواريدی اند كه [در صدف] نهفته است

and youths, of their own, shall pass among them as if they were hidden pearls.

وَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ يَتَسَاءلُونَ

و برخی شان رو به برخى كنند [و] از هم پرسند

they will go to one another asking each other questions:

قَالُوا إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ

گويند ما پيشتر در ميان خانواده خود بيمناك بوديم

`when we were among our people, ` they will say, `we were ever fearful,

فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا وَوَقَانَا عَذَابَ السَّمُومِ

پس خدا بر ما منت نهاد و ما را از عذاب گرم [مرگبار] حفظ كرد

but allah has been gracious to us and has protected us from the punishment of the burning wind.

إِنَّا كُنَّا مِن قَبْلُ نَدْعُوهُ إِنَّهُ هُوَ الْبَرُّ الرَّحِيمُ

ما از ديرباز او را می خوانديم كه او همان نيكوكار مهربان است

before, we were supplicating to him. he is the giving, the most merciful. `

فَذَكِّرْ فَمَا أَنتَ بِنِعْمَتِ رَبِّكَ بِكَاهِنٍ وَلَا مَجْنُونٍ

پس اندرز ده كه تو به لطف پروردگارت نه كاهنى و نه ديوانه

therefore, remind. by the favor of allah, you are neither a soothsayer, nor mad.

أَمْ يَقُولُونَ شَاعِرٌ نَّتَرَبَّصُ بِهِ رَيْبَ الْمَنُونِ

يا می گويند شاعرى است كه انتظار مرگش را می بريم [و چشم به راه بد زمانه بر اوييم]

or do they say: `he is a poet, we are waiting for some misfortune to befall him? `

قُلْ تَرَبَّصُوا فَإِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُتَرَبِّصِينَ

بگو منتظر باشيد كه من [نيز] با شما از منتظرانم

say: `wait if you will; i shall be waiting with you. `

أَمْ تَأْمُرُهُمْ أَحْلَامُهُم بِهَذَا أَمْ هُمْ قَوْمٌ طَاغُونَ

آيا پندارهايشان آنان را به اين [موضعگيرى] وا می دارد يا [نه] آنها مردمى سركشند

or, do their intellects order them to do this? or, are they an insolent people?

أَمْ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ بَل لَّا يُؤْمِنُونَ

يا می گويند آن را بربافته [نه] بلكه باور ندارند

do they say: `he has invented it? ` no, they do not believe.

فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِّثْلِهِ إِن كَانُوا صَادِقِينَ

پس اگر راست می گويند سخنى مثل آن بياورند

let them produce a phrase like it, if what they say is true!

أَمْ خُلِقُوا مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ

آيا از هيچ خلق شده اند يا آنكه خودشان خالق [خود] هستند

or, were they created out of nothing? or, were they their own creators?

أَمْ خَلَقُوا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بَل لَّا يُوقِنُونَ

آيا آسمانها و زمين را [آنان] خلق كرده اند [نه] بلكه يقين ندارند

or, did they create the heavens and the earth? no, their belief is not certain!

أَمْ عِندَهُمْ خَزَائِنُ رَبِّكَ أَمْ هُمُ الْمُصَيْطِرُونَ

آيا ذخاير پروردگار تو پيش آنهاست يا ايشان تسلط [تام] دارند

or, are the treasures of your lord in their keeping? or, are they the controllers?

أَمْ لَهُمْ سُلَّمٌ يَسْتَمِعُونَ فِيهِ فَلْيَأْتِ مُسْتَمِعُهُم بِسُلْطَانٍ مُّبِينٍ

آيا نردبانى دارند كه بر آن [بر شوند و] بشنوند پس بايد شنونده آنان برهانى آشكار بياورد

or, do they have a ladder on which they listen? then let any of them that has listened bring a clear authority.

أَمْ لَهُ الْبَنَاتُ وَلَكُمُ الْبَنُونَ

آيا خدا را دختران است و شما را پسران

or, has he daughters, and they sons?

أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُم مِّن مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُونَ

آيا از آنها مزدى مطالبه می كنى و آنان از [تعهد اداى] تاوان گرانبارند

or, do you ask them for a wage, so that they become weighed down in debt?

أَمْ عِندَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ

آيا [علم] غيب پيش آنهاست و آنها می نويسند

or, is the unseen in their keeping, so they are writing it down?

أَمْ يُرِيدُونَ كَيْدًا فَالَّذِينَ كَفَرُوا هُمُ الْمَكِيدُونَ

يا می خواهند نيرنگى بزنند و [لى] آنان كه كافر شده اند خود دچار نيرنگ شده اند

or, do they desire to outwit? the unbelievers are the outwitted.

أَمْ لَهُمْ إِلَهٌ غَيْرُ اللَّهِ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ

آيا ايشان را جز خدا معبودى است منزه است خدا از آنچه [با او] شريك می گردانند

or, do they have a god, other than allah? exaltations to allah above that which they associate!

وَإِن يَرَوْا كِسْفًا مِّنَ السَّمَاءِ سَاقِطًا يَقُولُوا سَحَابٌ مَّرْكُومٌ

و اگر پاره سنگى را در حال سقوط از آسمان ببينند می گويند ابرى متراكم است

even if they saw lumps falling from the sky they would say: `a massed cloud! `

فَذَرْهُمْ حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي فِيهِ يُصْعَقُونَ

پس بگذارشان تا به آن روزى كه در آن بيهوش می افتند برسند

so leave them till they encounter their day in which they shall be thunderstruck.

يَوْمَ لَا يُغْنِي عَنْهُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا وَلَا هُمْ يُنصَرُونَ

روزى كه نيرنگشان به هيچ وجه به كارشان نيايد و حمايت نيابند

the day when their guile shall not relieve them a thing, and they shall not be helped.

وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا عَذَابًا دُونَ ذَلِكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ

و در حقيقت غير از اين [مجازات] عذابى [ديگر] براى كسانى كه ظلم كرده اند خواهد بود ولى بيشترشان نمی دانند [كه آن عذاب چيست]

for the harmdoers there is indeed, a punishment before that, but most of them do not know.

وَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنَا وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ

و در برابر دستور پروردگارت شكيبايى پيشه كن كه تو خود در حمايت مايى و هنگامى كه [از خواب] بر می خيزى به نيايش پروردگارت تسبيح گوى

and be patient under the judgement of your lord, surely, you are before our eyes. and exalt with the praise of your lord when you arise,

وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَإِدْبَارَ النُّجُومِ

و [نيز] پاره اى از شب و در فروشدن ستارگان تسبيح گوى او باش

and exalt him in the night and at the declining of the stars.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى

سوگند به اختر [= قرآن] چون فرود می آيد

by the star when it plunges,

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى

[كه] يار شما نه گمراه شده و نه در نادانى مانده

your companion is neither astray, neither errs,

وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى

و از سر هوس سخن نمی گويد

nor does he speak out of desire.

إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى

اين سخن بجز وحيى كه وحى می شود نيست

indeed it is not except a revelation which is revealed,

عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى

آن را [فرشته] شديدالقوى به او فرا آموخت

taught by one who is stern in power.

ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوَى

[سروش] نيرومندى كه [مسلط] درايستاد

of might, he (gabriel) stood firm

وَهُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلَى

در حالى كه او در افق اعلى بود

while he was in the highest horizon;

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى

سپس نزديك آمد و نزديكتر شد

then he drew near, and became close

فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَى

تا [فاصله اش] به قدر [طول] دو [انتهاى] كمان يا نزديكتر شد

he was but two bows` length or even nearer,

فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى

آنگاه به بنده اش آنچه را بايد وحى كند وحى فرمود

so (allah) revealed to his worshiper (gabriel) that which he revealed (to prophet muhammad).

مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى

آنچه را دل ديد انكار[ش] نكرد

his heart did not lie of what he saw.

أَفَتُمَارُونَهُ عَلَى مَا يَرَى

آيا در آنچه ديده است با او جدال می كنيد

what, will you dispute with him about what he sees!

وَلَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرَى

و قطعا بار ديگرى هم او را ديده است

indeed, he saw him in another descent

عِندَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى

نزديك سدرالمنتهى

at the lote tree (sidrat tree) of the ending

عِندَهَا جَنَّةُ الْمَأْوَى

در همان جا كه جنة الماوى است

close to the garden of refuge.

إِذْ يَغْشَى السِّدْرَةَ مَا يَغْشَى

آنگاه كه درخت سدر را آنچه پوشيده بود پوشيده بود

when there comes to the lote tree, that which comes

مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَى

ديده [اش] منحرف نگشت و [از حد] در نگذشت

his eyes did not swerve, nor did they stray

لَقَدْ رَأَى مِنْ آيَاتِ رَبِّهِ الْكُبْرَى

به راستى كه [برخى] از آيات بزرگ پروردگار خود را بديد

for indeed he saw one of the greatest signs of his lord.

أَفَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّى

به من خبر دهيد از لات و عزى

(among the idols) have you considered allat and al`uzza,

وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى

و منات آن سومين ديگر

and, another, the third manat?

أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنثَى

آيا [به خيالتان] براى شما پسر است و براى او دختر

what, have you males, and he females!

تِلْكَ إِذًا قِسْمَةٌ ضِيزَى

در اين صورت اين تقسيم نادرستى است

that is indeed an unjust division.

إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْمَاء سَمَّيْتُمُوهَا أَنتُمْ وَآبَاؤُكُم مَّا أَنزَلَ اللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَانٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَمَا تَهْوَى الْأَنفُسُ وَلَقَدْ جَاءهُم مِّن رَّبِّهِمُ الْهُدَى

[اين بتان] جز نامهايى بيش نيستند كه شما و پدرانتان نامگذارى كرده ايد [و] خدا بر [حقانيت] آنها هيچ دليلى نفرستاده است [آنان] جز گمان و آنچه را كه دلخواهشان است پيروى نمی كنند با آنكه قطعا از جانب پروردگارشان هدايت برايشان آمده است

they are but names, named by you and your fathers. allah has not sent down any authority for them. they follow conjecture and their soul`s desire, even though the guidance of their lord has come to them.

أَمْ لِلْإِنسَانِ مَا تَمَنَّى

مگر انسان آنچه را آرزو كند دارد

is the human to have whatever he fancies?

فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَالْأُولَى

آن سرا و اين سرا از آن خداست

to allah belongs the eternal life and the first life.

وَكَم مِّن مَّلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا إِلَّا مِن بَعْدِ أَن يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن يَشَاءُ وَيَرْضَى

و بسا فرشتگانى كه در آسمانهايند [و] شفاعتشان به كارى نيايد مگر پس از آنكه خدا به هر كه خواهد و خشنود باشد اذن دهد

how many an angel is there in the heavens whose intercession shall not benefit until allah gives permission to whom he will and is pleased.

إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلَائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنثَى

در حقيقت كسانى كه آخرت را باور ندارند فرشتگان را در نامگذارى به صورت مؤنث نام می نهند

those who disbelieve in the everlasting life call the angels by female names.

وَمَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا

و ايشان را به اين [كار] معرفتى نيست جز گمان [خود] را پيروى نمی كنند و در واقع گمان در [وصول به] حقيقت هيچ سودى نمی رساند

yet of this they have no knowledge, they follow mere conjecture, and conjecture does not help against truth.

فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّى عَن ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا

پس از هر كس كه از ياد ما روى برتافته و جز زندگى دنيا را خواستار نبوده است روى برتاب

so turn from those who turn away from our remembrance and only desire this present life.

ذَلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدَى

اين منتهاى دانش آنان است پروردگار تو خود به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به كسى كه راه يافته [نيز] آگاه تر است

that is all they have of knowledge. your lord knows best who has strayed from his path, and those who are guided.

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَسَاؤُوا بِمَا عَمِلُوا وَيَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَى

و هر چه در آسمانها و هر چه در زمين است از آن خداست تا كسانى را كه بد كرده اند به [سزاى] آنچه انجام داده اند كيفر دهد و آنان را كه نيكى كرده اند به نيكى پاداش دهد

to allah belongs whatsoever is in the heavens and whatsoever is in the earth. he will recompense the evildoers according to their deeds, and recompense those who have done good with the finest reward

الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنشَأَكُم مِّنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى

آنان كه از گناهان بزرگ و زشتكاريها جز لغزشهاى كوچك خوددارى می ورزند پروردگارت [نسبت به آنها] فراخ آمرزش است وى از آن دم كه شما را از زمين پديد آورد و از همان گاه كه در شكمهاى مادرانتان [در زهدان] نهفته بوديد به [حال] شما داناتر است پس خودتان را پاك مشماريد او به [حال] كسى كه پرهيزگارى نموده داناتر است

those who avoid the major sin and indecencies except the small sins, indeed your lord is of immense forgiveness and he is more knowledgeable of you when he created you from the earth and when you were still unborn in your mothers` wombs. do not praise yourself. allah knows the cautious.

أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّى

پس آيا آن كسى را كه [از جهاد] روى برتافت ديدى

have you considered he who turns his back,

وَأَعْطَى قَلِيلًا وَأَكْدَى

و اندكى بخشيد و [از باقى] امتناع ورزيد

and gives a little, grudgingly?

أَعِندَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَرَى

آيا علم غيب پيش اوست و او می بيند

or, does he possess knowledge of the unseen, and can therefore see?

أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَى

يا بدانچه در صحيفه هاى موسى [آمده] خبر نيافته است

or, has he not been told of that which is in the scrolls of moses

وَإِبْرَاهِيمَ الَّذِي وَفَّى

و [نيز در نوشته هاى] همان ابراهيمى كه وفا كرد

and abraham, who paid his debt in full?

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى

كه هيچ بردارنده اى بار گناه ديگرى را بر نمی دارد

that no soul shall bear another`s burden,

وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى

و اينكه براى انسان جز حاصل تلاش او نيست

and that everyone shall have in his account only that which he worked for,

وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى

و [نتيجه] كوشش او به زودى ديده خواهد شد

and that his work is surely seen

ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاء الْأَوْفَى

سپس هر چه تمامتر وى را پاداش دهند

then, he shall be recompensed for it in full repayment

وَأَنَّ إِلَى رَبِّكَ الْمُنتَهَى

و اينكه پايان [كار] به سوى پروردگار توست

and that the final return is to your lord,

وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَى

و هم اوست كه می خنداند و می گرياند

that it is he who causes to laugh and causes to weep.

وَأَنَّهُ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا

و هم اوست كه می ميراند و زنده می گرداند

and that it is he who causes to die, and causes to live

وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنثَى

و هم اوست كه دو نوع می آفريند نر و ماده

and that it is he who created pairs, the male and the female,

مِن نُّطْفَةٍ إِذَا تُمْنَى

از نطفه اى چون فرو ريخته شود

from an ejaculated drop (of sperm),

وَأَنَّ عَلَيْهِ النَّشْأَةَ الْأُخْرَى

و هم پديد آوردن [عالم] ديگر بر [عهده] اوست

and that upon him is the second creation

وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَى وَأَقْنَى

و هم اوست كه [شما را] بی نياز كرد و سرمايه بخشيد

and that it is he who gives riches and causes to hoard,

وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَى

و هم اوست پروردگار ستاره شعرى

and that he is the lord of (the star) sirius,

وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَى

و هم اوست كه عاديان قديم را هلاك كرد

that it was he that destroyed ancient aad

وَثَمُودَ فَمَا أَبْقَى

و ثمود را [نيز هلاك كرد] و [كسى را] باقى نگذاشت

and thamood, sparing no one,

وَقَوْمَ نُوحٍ مِّن قَبْلُ إِنَّهُمْ كَانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَى

و پيشتر [از همه آنها] قوم نوح را زيرا كه آنان ستمگرتر و سركش تر بودند

and before them the nation of noah, they exceeded in evil and were insolent.

وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَى

و شهرها[ى س دوم و عاموره] را فرو افكند

he plunged the villages

فَغَشَّاهَا مَا غَشَّى

پوشاند بر آن [دو شهر از باران گوگردى] آنچه را پوشاند

so that there came upon them that which came.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكَ تَتَمَارَى

پس به كدام يك از نعمتهاى پروردگارت ترديد روا می دارى

so which then of your lord`s favors do you dispute?

هَذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الْأُولَى

اين [پيامبر نيز] بيم دهنده اى از [جمله] بيم دهندگان نخستين است

this is a warner from the warners of ancient times.

أَزِفَتْ الْآزِفَةُ

[وه چه] نزديك گشت قيامت

the imminent is near at hand;

لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّهِ كَاشِفَةٌ

جز خدا كسى آشكاركننده آن نيست

none except allah can disclose it.

أَفَمِنْ هَذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ

آيا از اين سخن عجب داريد

do you marvel then at this discourse (the koran)?

وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ

و می خنديد و نمی گرييد

or do you laugh, and do you not weep

وَأَنتُمْ سَامِدُونَ

و شما در غفلتيد

while you are thoughtless?

فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَاعْبُدُوا

پس خدا را سجده كنيد و بپرستيد

rather, prostrate to allah and worship him.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانشَقَّ الْقَمَرُ

نزديك شد قيامت و از هم شكافت ماه

the hour is drawing near, and the moon is split (in two).

وَإِن يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَيَقُولُوا سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ

و هر گاه نشانه اى ببينند روى بگردانند و گويند سحرى دايم است

yet if they see a sign (the unbelievers) turn their backs and say: `this is but a continuation of sorcery! `

وَكَذَّبُوا وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءهُمْ وَكُلُّ أَمْرٍ مُّسْتَقِرٌّ

و به تكذيب دست زدند و هوسهاى خويش را دنبال كردند و [لى] هر كارى را [آخر] قرارى است

they have belied, and follow their own fancies. but, every issue will be settled!

وَلَقَدْ جَاءهُم مِّنَ الْأَنبَاء مَا فِيهِ مُزْدَجَرٌ

و قطعا از اخبار آنچه در آن مايه انزجار [از كفر] است به ايشان رسيد

tidings containing a deterrent have come to them

حِكْمَةٌ بَالِغَةٌ فَمَا تُغْنِ النُّذُرُ

حكمت بالغه [حق اين بود] ولى هشدارها سود نكرد

which are full of wisdom; but the warnings do not help.

فَتَوَلَّ عَنْهُمْ يَوْمَ يَدْعُ الدَّاعِ إِلَى شَيْءٍ نُّكُرٍ

پس از آنان روى برتاب روزى كه داعى [حق] به سوى امرى دهشتناك دعوت می كند

therefore, turn away from them. on the day when the caller summons them to a terrible thing,

خُشَّعًا أَبْصَارُهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ كَأَنَّهُمْ جَرَادٌ مُّنتَشِرٌ

در حالى كه ديدگان خود را فروهشته اند چون ملخهاى پراكنده از گورها[ى خود] برمی آيند

their eyes will be humbled as they come out from their graves as if they were scattered locusts,

مُّهْطِعِينَ إِلَى الدَّاعِ يَقُولُ الْكَافِرُونَ هَذَا يَوْمٌ عَسِرٌ

به سرعت سوى آن دعوتگر می شتابند كافران می گويند امروز [چه] روز دشوارى است

running (with their necks extended) to the caller. the unbelievers will say: `this is indeed a harsh day! `

كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ فَكَذَّبُوا عَبْدَنَا وَقَالُوا مَجْنُونٌ وَازْدُجِرَ

پيش از آنان قوم نوح [نيز] به تكذيب پرداختند و بنده ما را دروغزن خواندند و گفتند ديوانه اى است و [بسى] آزار كشيد

(long) before them the nation of noah belied. they belied our worshiper saying: `mad! ` and he was reprimanded.

فَدَعَا رَبَّهُ أَنِّي مَغْلُوبٌ فَانتَصِرْ

تا پروردگارش را خواند كه من مغلوب شدم به داد من برس

then he supplicated to his lord, (saying): `i am overcome, help me! `

فَفَتَحْنَا أَبْوَابَ السَّمَاء بِمَاء مُّنْهَمِرٍ

پس درهاى آسمان را به آبى ريزان گشوديم

we opened the gates of heaven with torrential water

وَفَجَّرْنَا الْأَرْضَ عُيُونًا فَالْتَقَى الْمَاء عَلَى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ

و از زمين چشمه ها جوشانيديم تا آب [زمين و آسمان] براى امرى كه مقدر شده بود به هم پيوستند

and caused the earth to gush with springs, so that the waters met for a predestined matter.

وَحَمَلْنَاهُ عَلَى ذَاتِ أَلْوَاحٍ وَدُسُرٍ

و او را بر [كشتى] تخته دار و ميخ آجين سوار كرديم

we carried him in a well built, watertight vessel made from planks (of wood)

تَجْرِي بِأَعْيُنِنَا جَزَاء لِّمَن كَانَ كُفِرَ

[كشتى] زير نظر ما روان بود [اين] پاداش كسى بود كه مورد انكار واقع شده بود

that ran on under our eyes, a recompense for him because he had been disbelieved.

وَلَقَد تَّرَكْنَاهَا آيَةً فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و به راستى آن [سفينه] را بر جاى نهاديم [تا] عبرتى [باشد] پس آيا پندگيرنده اى هست

we have left it as a sign. is there any that will remember?

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

پس چگونه بود عذاب من و هشدارها[ى من]

how then were my punishment and my warnings!

وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و قطعا قرآن را براى پندآموزى آسان كرده ايم پس آيا پندگيرنده اى هست

we have made the koran easy to remember, is there any that will remember!

كَذَّبَتْ عَادٌ فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

عاديان به تكذيب پرداختند پس چگونه بود عذاب من و هشدارها[ى من]

aad too belied. how then were my punishment and my warnings!

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُّسْتَمِرٍّ

ما بر [سر] آنان در روز شومى به طور مداوم تندبادى توفنده فرستاديم

and we sent against them a howling wind in a day of continuous of ill fortune

تَنزِعُ النَّاسَ كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ مُّنقَعِرٍ

[كه] مردم را از جا می كند گويى تنه هاى نخلى بودند كه ريشه كن شده بودند

and snatched people up as though they were stumps of uprooted palmtrees.

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

پس چگونه بود عذاب من و هشدارها[ى من]

how then were my punishment and my warnings!

وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و قطعا قرآن را براى پندآموزى آسان كرده ايم پس آيا پندگيرنده اى هست

we have made the koran easy to remember, is there any that will remember?

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِالنُّذُرِ

قوم ثمود هشداردهندگان را تكذيب كردند

thamood, too, belied our warnings.

فَقَالُوا أَبَشَرًا مِّنَّا وَاحِدًا نَّتَّبِعُهُ إِنَّا إِذًا لَّفِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ

و گفتند آيا تنها بشرى از خودمان را پيروى كنيم در اين صورت ما واقعا در گمراهى و جنون خواهيم بود

they said: `are we to follow a mortal who is one of us? then indeed, we would surely be in error and insane.

أَؤُلْقِيَ الذِّكْرُ عَلَيْهِ مِن بَيْنِنَا بَلْ هُوَ كَذَّابٌ أَشِرٌ

آيا از ميان ما [وحى] بر او القا شده است [نه] بلكه او دروغگويى گستاخ است

out of all of us has the reminder been given to him alone? rather, he is indeed an arrogant liar. `

سَيَعْلَمُونَ غَدًا مَّنِ الْكَذَّابُ الْأَشِرُ

به زودى فردا بدانند دروغگوى گستاخ كيست

(to him we said): `tomorrow they shall know who is the arrogant liar.

إِنَّا مُرْسِلُو النَّاقَةِ فِتْنَةً لَّهُمْ فَارْتَقِبْهُمْ وَاصْطَبِرْ

ما براى آزمايش آنان [آن] ماده شتر را فرستاديم و [به صالح گفتيم]مراقب آنان باش و شكيبايى كن

we are sending to them as a trial, a shecamel, so watch them and have patience.

وَنَبِّئْهُمْ أَنَّ الْمَاء قِسْمَةٌ بَيْنَهُمْ كُلُّ شِرْبٍ مُّحْتَضَرٌ

و به آنان خبر ده كه آب ميانشان بخش شده است هر كدام را آب به نوبت خواهد بود

tell them that the water is to be divided between them, a drink each for them in turn. `

فَنَادَوْا صَاحِبَهُمْ فَتَعَاطَى فَعَقَرَ

پس رفيقشان را صدا كردند و [او] شمشير كشيد و [شتر را] پى كرد

but they called their companion who took hold of her and hamstrung her.

فَكَيْفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

پس چگونه بود عذاب من و هشدارها[ى من]

how then were my punishment and my warnings!

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ صَيْحَةً وَاحِدَةً فَكَانُوا كَهَشِيمِ الْمُحْتَظِرِ

ما بر [سر]شان يك فرياد [مرگبار] فرستاديم و چون گياه خشكيده [كومه ها] ريزريز شدند

then we sent against them one shout and they became like the trampled twigs of the (sheep) penbuilder.

وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و قطعا قرآن را براى پندآموزى آسان كرديم پس آيا پندگيرنده اى هست

we have made the koran an easy remembrance, is there any that will remember!

كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ بِالنُّذُرِ

قوم لوط هشداردهندگان را تكذيب كردند

the nation of lot belied our warnings.

إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ حَاصِبًا إِلَّا آلَ لُوطٍ نَّجَّيْنَاهُم بِسَحَرٍ

ما بر [سر] آنان سنگبارانى [انفجارى] فروفرستاديم [و] فقط خانواده لوط بودند كه سحرگاهشان رهانيديم

we let loose on all of them a squall of claystones, except for the house of lot whom we saved at dawn

نِعْمَةً مِّنْ عِندِنَا كَذَلِكَ نَجْزِي مَن شَكَرَ

[و اين] رحمتى از جانب ما بود هر كه سپاس دارد بدين سان [او را] پاداش می دهيم

through our mercy. so it is that we recompense the thankful.

وَلَقَدْ أَنذَرَهُم بَطْشَتَنَا فَتَمَارَوْا بِالنُّذُرِ

و [لوط] آنها را از عذاب ما سخت بيم داده بود و[لى] در تهديدها[ى ما] به جدال برخاستند

he had warned them of our assault but they disputed the warnings.

وَلَقَدْ رَاوَدُوهُ عَن ضَيْفِهِ فَطَمَسْنَا أَعْيُنَهُمْ فَذُوقُوا عَذَابِي وَنُذُرِ

و از مهمان[هاى] او كام دل خواستند پس فروغ ديدگانشان را سترديم و [گفتيم] [مزه] عذاب و هشدارهاى مرا بچشيد

they even solicited of him his guests, but we obliterated their eyes: `now, taste my punishment and my warnings! `

وَلَقَدْ صَبَّحَهُم بُكْرَةً عَذَابٌ مُّسْتَقِرٌّ

و به راستى كه سپيده دم عذابى پيگير به سر وقت آنان آمد

and at daybreak a determined punishment came upon them.

فَذُوقُوا عَذَابِي وَنُذُرِ

پس عذاب و هشدارهاى مرا بچشيد

`now, taste my punishment and my warnings! `

وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و قطعا قرآن را براى پندآموزى آسان كرديم پس آيا پندگيرنده اى هست

we have made the koran an easy remembrance, is there any that will remember!

وَلَقَدْ جَاء آلَ فِرْعَوْنَ النُّذُرُ

و در حقيقت هشداردهندگان به جانب فرعونيان آمدند

the warnings also came to pharaoh`s people,

كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا كُلِّهَا فَأَخَذْنَاهُمْ أَخْذَ عَزِيزٍ مُّقْتَدِرٍ

[اما آنها] همه معجزات ما را تكذيب كردند تا چون زبردستى زورمند [گريبان] آنان را گرفتيم

but they belied all our signs so we seized them with the seizing of the mighty, powerful.

أَكُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِّنْ أُوْلَئِكُمْ أَمْ لَكُم بَرَاءةٌ فِي الزُّبُرِ

آيا كافران شما از اينان [كه برشمرديم] برترند يا شما را در نوشته ها[ى آسمانى] خط امانى است

what then, are your unbelievers better than those? or do you have an immunity (written) in the scrolls?

أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُّنتَصِرٌ

يا می گويند ما همگى انتقام گيرنده [و يار و ياور همديگر]يم

or do they say: `we are a gathering that will be victorious? `

سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَيُوَلُّونَ الدُّبُرَ

زودا كه اين جمع در هم شكسته شود و پشت كنند

most certainly their gatherings shall be routed, and they will turn their backs.

بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَالسَّاعَةُ أَدْهَى وَأَمَرُّ

بلكه موعدشان قيامت است و قيامت [بسى] سخت تر و تلخ تر است

rather, the hour is their encounter. and that hour will be most calamitous and bitter.

إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلَالٍ وَسُعُرٍ

قطعا بزهكاران در گمراهى و جنونند

indeed the wrongdoers are in error and a raging fire.

يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ

روزى كه در آتش به رو كشيده می شوند [و به آنان گفته می شود] لهيب آتش را بچشيد [و احساس كنيد]

on the day when they are dragged on their faces into the fire, (it will be said to them): `taste the touch of the scorching! `

إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ

ماييم كه هر چيزى را به اندازه آفريده ايم

indeed, we have created all things according to a measure.

وَمَا أَمْرُنَا إِلَّا وَاحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ

و فرمان ما جز يك بار نيست [آن هم] چون چشم به هم زدنى

and our order is but one word like the flashing of an eye.

وَلَقَدْ أَهْلَكْنَا أَشْيَاعَكُمْ فَهَلْ مِن مُّدَّكِرٍ

و هم مسلكان شما را سخت به هلاكت رسانديم پس آيا پندگيرنده اى هست

and we destroyed those like you, is there any that will remember!

وَكُلُّ شَيْءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ

و هر چه كرده اند در كتابها[ى اعمالشان درج] است

all their deeds are in the scrolls,

وَكُلُّ صَغِيرٍ وَكَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ

و هر خرد و بزرگى [در آن] نوشته شده

everything, be it great or small, is recorded.

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ

در حقيقت مردم پرهيزگار در ميان باغها و نهرها

indeed, the cautious shall live amid gardens and a river,

فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِيكٍ مُّقْتَدِرٍ

در قرارگاه صدق نزد پادشاهى توانايند

in a secure abode, in the presence of the powerful king.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

الرَّحْمَنُ

[خداى] رحمان

the merciful

عَلَّمَ الْقُرْآنَ

قرآن را ياد داد

has taught the koran.

خَلَقَ الْإِنسَانَ

انسان را آفريد

he created the human

عَلَّمَهُ الْبَيَانَ

به او بيان آموخت

and taught him its pronunciation.

الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ

خورشيد و ماه بر حسابى [روان]اند

the sun and the moon to a reckoning.

وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ يَسْجُدَانِ

و بوته و درخت چهره سايانند

the stars and the trees prostrate themselves.

وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِيزَانَ

و آسمان را برافراشت و ترازو را گذاشت

he raised the heaven on high and set the scale.

أَلَّا تَطْغَوْا فِي الْمِيزَانِ

تا مبادا از اندازه درگذريد

do not transgress the scales.

وَأَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِيزَانَ

و وزن را به انصاف برپا داريد و در سنجش مكاهيد

give just weight and do not skimp the scales.

وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ

و زمين را براى مردم نهاد

he set down the earth for the creation.

فِيهَا فَاكِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَكْمَامِ

در آن ميوه [ها] و نخلها با خوشه هاى غلاف دار

therein are fruits and palm trees with sheaths,

وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّيْحَانُ

و دانه هاى پوست دار و گياهان خوشبوست

the grain in the blade; and aromatic herbs.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both (humans and jinn) belie?

خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ

انسان را از گل خشكيده اى سفال مانند آفريد

he created the human from clay, like earthenware

وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ

و جن را از تشعشعى از آتش خلق كرد

and he created the jinn from smokeless fire.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

رَبُّ الْمَشْرِقَيْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَيْنِ

پروردگار دو خاور و پروردگار دو باختر

the lord of the two easts, the lord of the two wests.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيَانِ

دو دريا را [به گونه اى] روان كرد [كه] با هم برخورد كنند

he has let forth the two seas, they meet together,

بَيْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا يَبْغِيَانِ

ميان آن دو حد فاصلى است كه به هم تجاوز نمی كنند

and between them is a barrier which they do not overpass.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ

از هر دو [دريا] مرواريد و مرجان برآيد

pearls and corals come from both.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنشَآتُ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلَامِ

و او راست در دريا سفينه هاى بادبان دار بلند همچون كوهها

also, his are the ships that run, raised up like mountains upon the sea.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

كُلُّ مَنْ عَلَيْهَا فَانٍ

هر چه بر [زمين] است فانی شونده است

all that live on it will perish.

وَيَبْقَى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ

و ذات باشكوه و ارجمند پروردگارت باقى خواهد ماند

yet the face of your lord will abide forever, majestic and splendid.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

يَسْأَلُهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلَّ يَوْمٍ هُوَ فِي شَأْنٍ

هر كه در آسمانها و زمين است از او درخواست می كند هر زمان او در كارى است

whosoever is in the heaven and earth ask him. every day he is upon an affair (he reveals according to his eternal determination).

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

سَنَفْرُغُ لَكُمْ أَيُّهَا الثَّقَلَانِ

اى جن و انس زودا كه به شما بپردازيم

we shall surely aim, o both burdened.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانفُذُوا لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ

اى گروه جنيان و انسيان اگر می توانيد از كرانه هاى آسمانها و زمين به بيرون رخنه كنيد پس رخنه كنيد [ولى] جز با [به دست آوردن] تسلطى رخنه نمی كنيد

tribe of jinn and of human, if you are able to penetrate the provinces of heaven and earth, pass through them! but you shall not pass through except with a power!

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

يُرْسَلُ عَلَيْكُمَا شُوَاظٌ مِّن نَّارٍ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنتَصِرَانِ

بر سر شما شراره هايى از [نوع] تفته آهن و مس فرو فرستاده خواهد شد و [از كسى] يارى نتوانيد طلبيد

flames of fire and molten copper shall be loosed against you, and you shall not be helped.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فَإِذَا انشَقَّتِ السَّمَاء فَكَانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهَانِ

پس آنگاه كه آسمان از هم شكافد و چون چرم گلگون گردد

when the heaven splits asunder and turns crimson, like red leather.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فَيَوْمَئِذٍ لَّا يُسْأَلُ عَن ذَنبِهِ إِنسٌ وَلَا جَانٌّ

در آن روز هيچ انس و جنى از گناهش پرسيده نشود

on that day, neither human nor jinn shall be asked about his sin.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِي وَالْأَقْدَامِ

تبهكاران از سيمايشان شناخته می شوند و از پيشانى و پايشان بگيرند

the sinners shall be known by their mark, they shall be seized by their forelocks and their feet.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِي يُكَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ

اين است همان جهنمى كه تبهكاران آن را دروغ می خواندند

this is gehenna (hell) which the sinners belied,

يَطُوفُونَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ حَمِيمٍ آنٍ

ميان [آتش] و ميان آب جوشان سرگردان باشند

they shall go round between it, and between a hot, boiling water.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ

و هر كس را كه از مقام پروردگارش بترسد دو باغ است

and for he who fears the standing (before) his lord there are two gardens.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كداميك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

ذَوَاتَا أَفْنَانٍ

كه داراى شاخسارانند

(gardens) with many branches.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِمَا عَيْنَانِ تَجْرِيَانِ

در آن دو [باغ] دو چشمه روان است

therein are two running fountains.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِمَا مِن كُلِّ فَاكِهَةٍ زَوْجَانِ

در آن دو [باغ] از هر ميوه اى دو گونه است

therein are two kinds of every fruit.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

مُتَّكِئِينَ عَلَى فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَجَنَى الْجَنَّتَيْنِ دَانٍ

بر بسترهايى كه آستر آنها از ابريشم درشت بافت است تكيه آنند و چيدن ميوه [از] آن دو باغ [به آسانى] در دسترس است

(they shall) recline on couches lined with brocade, and the fruits of the gardens will be near at hand.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ

در آن [باغها دلبرانى] فروهشته نگاهند كه دست هيچ انس و جنى پيش از ايشان به آنها نرسيده است

therein are maidens who restrain their glances, whom neither human nor jinn have touched before.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

كَأَنَّهُنَّ الْيَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ

گويى كه آنها ياقوت و مرجانند

as (lovely as) rubies and as (beautiful as) coral.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ

مگر پاداش احسان جز احسان است

shall the recompense of goodness be anything other than goodness?

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ

و غير از آن دو [باغ] دو باغ [ديگر نيز] هست

and beside these there shall be two gardens.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

مُدْهَامَّتَانِ

كه از [شدت] سبزى سيه گون می نمايد

the greenest of green pastures.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِمَا عَيْنَانِ نَضَّاخَتَانِ

در آن دو [باغ] دو چشمه همواره جوشان است

therein are two gushing fountains of water.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِمَا فَاكِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ

در آن دو ميوه و خرما و انار است

in them are fruits, palm trees and pomegranates.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

فِيهِنَّ خَيْرَاتٌ حِسَانٌ

در آنجا [زنانى] نكوخوى و نكورويند

in them shall be good and pleasing.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

حُورٌ مَّقْصُورَاتٌ فِي الْخِيَامِ

حورانى پرده نشين در [دل] خيمه ها

maidens (of paradise, houris) in cloistered cool pavilions.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ

دست هيچ انس و جنى پيش از ايشان به آنها نرسيده است

neither human nor jinn will have touched them before.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

مُتَّكِئِينَ عَلَى رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِيٍّ حِسَانٍ

بر بالش سبز و فرش نيكو تكيه زده اند

reclining on green cushions and fine carpets.

فَبِأَيِّ آلَاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

پس كدام يك از نعمتهاى پروردگارتان را منكريد

which favors of your lord will you both belie?

تَبَارَكَ اسْمُ رَبِّكَ ذِي الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ

خجسته باد نام پروردگار شكوهمند و بزرگوارت

blessed be the name of your lord, majestic, splendid.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ

آن واقعه چون وقوع يابد

when the event (the resurrection) comes

لَيْسَ لِوَقْعَتِهَا كَاذِبَةٌ

[كه] در وقوع آن دروغى نيست

there is no denying its coming

خَافِضَةٌ رَّافِعَةٌ

پست كننده [و] بالابرنده است

(it will) abase (some) and exalt (others).

إِذَا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا

چون زمين با تكان [سختى] لرزانده شود

when the earth is shaken

وَبُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا

و كوهها [جمله] ريزه ريزه شوند

and the mountains fragmented

فَكَانَتْ هَبَاء مُّنبَثًّا

و غبارى پراكنده گردند

becoming scattered dust,

وَكُنتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً

و شما سه دسته شويد

you shall be divided into three parties,

فَأَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ

ياران دست راست كدامند ياران دست راست

companions of the right, what are the companions of the right?

وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ

و ياران چپ كدامند ياران چپ

companions of the left, what are the companions of the left?

وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ

و سبقت گيرندگان مقدمند

and the outstrippers, the outstrippers

أُوْلَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ

آنانند همان مقربان [خدا]

those are they brought near (to their lord)

فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ

در باغستانهاى پر نعمت

in the gardens of delight,

ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِينَ

گروهى از پيشينيان

a host of the ancients

وَقَلِيلٌ مِّنَ الْآخِرِينَ

و اندكى از متاخران

but only a few from the later generations.

عَلَى سُرُرٍ مَّوْضُونَةٍ

بر تختهايى جواهرنشان

on lavish couches

مُتَّكِئِينَ عَلَيْهَا مُتَقَابِلِينَ

كه روبروى هم بر آنها تكيه داده اند

they shall recline, facing each other,

يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ

بر گردشان پسرانى جاودان [به خدمت] می گردند

(and there) shall wait on them immortal youths

بِأَكْوَابٍ وَأَبَارِيقَ وَكَأْسٍ مِّن مَّعِينٍ

با جامها و آبريزها و پياله[ها]يى از باده ناب روان

with goblets and ewers, and a cup from a spring

لَا يُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا يُنزِفُونَ

[كه] نه از آن دردسر گيرند و نه بی خرد گردند

that will neither make the head throb, nor intoxicate,

وَفَاكِهَةٍ مِّمَّا يَتَخَيَّرُونَ

و ميوه از هر چه اختيار كنند

with fruits of their own choice

وَلَحْمِ طَيْرٍ مِّمَّا يَشْتَهُونَ

و از گوشت پرنده هر چه بخواهند

and any flesh of fowl that they desire.

وَحُورٌ عِينٌ

و حوران چشم درشت

and wideeyed houris

كَأَمْثَالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ

مثل لؤلؤ نهان ميان صدف

like hidden pearls,

جَزَاء بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ

[اينها] پاداشى است براى آنچه می كردند

a recompense for all that they did.

لَا يَسْمَعُونَ فِيهَا لَغْوًا وَلَا تَأْثِيمًا

در آنجا نه بيهوده اى می شنوند و نه [سخنى] گناه آلود

there they shall hear no idle talk, no cause of sin,

إِلَّا قِيلًا سَلَامًا سَلَامًا

سخنى جز سلام و درود نيست

but only the saying: `peace, peace! `

وَأَصْحَابُ الْيَمِينِ مَا أَصْحَابُ الْيَمِينِ

و ياران راست ياران راست كدامند

the companions of the right

فِي سِدْرٍ مَّخْضُودٍ

در [زير] درختان كنار بی خار

(will be) among thornless lote trees.

وَطَلْحٍ مَّنضُودٍ

و درختهاى موز كه ميوه اش خوشه خوشه روى هم چيده است

bananatrees, piled

وَظِلٍّ مَّمْدُودٍ

و سايه اى پايدار

and continuous shade,

وَمَاء مَّسْكُوبٍ

و آبى ريزان

and flowing water

وَفَاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ

و ميوه اى فراوان

and an abundance of fruits,

لَّا مَقْطُوعَةٍ وَلَا مَمْنُوعَةٍ

نه بريده و نه ممنوع

unfailing and not forbidden.

وَفُرُشٍ مَّرْفُوعَةٍ

و همخوابگانى بالا بلند

and couches raised up.

إِنَّا أَنشَأْنَاهُنَّ إِنشَاء

ما آنان را پديد آورده ايم پديد آوردنى

indeed we formed them (the houris and all believing women),

فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْكَارًا

و ايشان را دوشيزه گردانيده ايم

and made them virgins,

عُرُبًا أَتْرَابًا

شوى دوست همسال

chaste, loving companions of the same age

لِّأَصْحَابِ الْيَمِينِ

براى ياران راست

for the companions of the right

ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِينَ

كه گروهى از پيشينيانند

a multitude of the ancients,

وَثُلَّةٌ مِّنَ الْآخِرِينَ

و گروهى از متاخران

and a multitude of the later people.

وَأَصْحَابُ الشِّمَالِ مَا أَصْحَابُ الشِّمَالِ

و ياران چپ كدامند ياران چپ

as for the companions of the left

فِي سَمُومٍ وَحَمِيمٍ

در [ميان] باد گرم و آب داغ

(they shall live) amid burning winds and boiling water,

وَظِلٍّ مِّن يَحْمُومٍ

و سايه اى از دود تار

in the shadow of a smoking blaze,

لَّا بَارِدٍ وَلَا كَرِيمٍ

نه خنك و نه خوش

neither cool nor good.

إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَلِكَ مُتْرَفِينَ

اينان بودند كه پيش از اين ناز پروردگان بودند

before they lived at ease,

وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنثِ الْعَظِيمِ

و بر گناه بزرگ پافشارى می كردند

and persisted in the great sin

وَكَانُوا يَقُولُونَ أَئِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَئِنَّا لَمَبْعُوثُونَ

و می گفتند آيا چون مرديم و خاك واستخوان شديم واقعا [باز] زنده می گرديم

and constantly said: `what, when we are dead and become dust and bones, shall we then be restored to life?

أَوَ آبَاؤُنَا الْأَوَّلُونَ

يا پدران گذشته ما [نيز]

what, and our fathers, the ancients? `

قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِينَ وَالْآخِرِينَ

بگو در حقيقت اولين و آخرين

say: `those of ancient times and those of later times

لَمَجْمُوعُونَ إِلَى مِيقَاتِ يَوْمٍ مَّعْلُومٍ

قطعا همه در موعد روزى معلوم گرد آورده شوند

shall be gathered together to the appointed time on a known day. `

ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ

آنگاه شما اى گمراهان دروغپرداز

then you went astray, you that belied,

لَآكِلُونَ مِن شَجَرٍ مِّن زَقُّومٍ

قطعا از درختى كه از زقوم است خواهيد خورد

you shall eat (the fruit) of the tree of zakkum.

فَمَالِؤُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ

و از آن شكمهايتان را خواهيد آكند

you shall fill your bellies with it,

فَشَارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَمِيمِ

و روى آن از آب جوش می نوشيد

and drink boiling water on top of that,

فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ

[مانند] نوشيدن اشتران تشنه

and you will drink as the lapping of thirsty camels.

هَذَا نُزُلُهُمْ يَوْمَ الدِّينِ

اين است پذيرايى آنان در روز جزا

such shall be your hospitality on the day of recompense.

نَحْنُ خَلَقْنَاكُمْ فَلَوْلَا تُصَدِّقُونَ

ماييم كه شما را آفريده ايم پس چرا تصديق نمی كنيد

we created you, why will you not believe!

أَفَرَأَيْتُم مَّا تُمْنُونَ

آيا آنچه را [كه به صورت نطفه] فرو می ريزيد ديده ايد

have you thought about what (sperm) you ejaculate?

أَأَنتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ

آيا شما آن را خلق می كنيد يا ما آفريننده ايم

did you create it, or are we the creator?

نَحْنُ قَدَّرْنَا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ

ماييم كه ميان شما مرگ را مقدر كرده ايم و بر ما سبقت نتوانيد جست

it was we who decreed death among you. we will not be surpassed

عَلَى أَن نُّبَدِّلَ أَمْثَالَكُمْ وَنُنشِئَكُمْ فِي مَا لَا تَعْلَمُونَ

[و می توانيم] امثال شما را به جاى شما قرار دهيم و شما را [به صورت] آنچه نمی دانيد پديدار گردانيم

that we will change you and cause you to grow again in a way you do not know.

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَى فَلَوْلَا تَذكَّرُونَ

و قطعا پديدار شدن نخستين خود را شناختيد پس چرا سر عبرت گرفتن نداريد

you have surely known of the first creation. why then, will you not remember!

أَفَرَأَيْتُم مَّا تَحْرُثُونَ

آيا آنچه را كشت می كنيد ملاحظه كرده ايد

ponder upon the soil you till,

أَأَنتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ

آيا شما آن را [بی يارى ما] زراعت می كنيد يا ماييم كه زراعت می كنيم

is it you that sow it, or are we the sower?

لَوْ نَشَاء لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَكَّهُونَ

اگر بخواهيم قطعا خاشاكش می گردانيم پس در افسوس [و تعجب] می افتيد

if we will, we would make it broken stubble and you would remain wondering,

إِنَّا لَمُغْرَمُونَ

[و می گوييد] واقعا ما زيان زده ايم

(saying:) `we are laden with debts!

بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ

بلكه ما محروم شدگانيم

rather, we have been prevented! `

أَفَرَأَيْتُمُ الْمَاء الَّذِي تَشْرَبُونَ

آيا آبى را كه می نوشيد ديده ايد

have you thought about the water you drink?

أَأَنتُمْ أَنزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنزِلُونَ

آيا شما آن را از [دل] ابر سپيد فرود آورده ايد يا ما فرودآورنده ايم

is it you that send it down from the clouds or we?

لَوْ نَشَاء جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْكُرُونَ

اگر بخواهيم آن را تلخ می گردانيم پس چرا سپاس نمی داريد

if we will, we would make it bitter, why then do you not give thanks?

أَفَرَأَيْتُمُ النَّارَ الَّتِي تُورُونَ

آيا آن آتشى را كه برمی افروزيد ملاحظه كرده ايد

have you thought about the fire you kindle?

أَأَنتُمْ أَنشَأْتُمْ شَجَرَتَهَا أَمْ نَحْنُ الْمُنشِؤُونَ

آيا شما [چوب] درخت آن را پديدار كرده ايد يا ما پديدآورنده ايم

is it you that originated its tree, or are we the originator?

نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْكِرَةً وَمَتَاعًا لِّلْمُقْوِينَ

ما آن را [مايه] عبرت و [وسيله] استفاده براى بيابانگردان قرار داده ايم

we have made it a reminder, and a blessing to the traveler.

فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ

پس به نام پروردگار بزرگت تسبيح گوى

then, exalt the name of your lord, the great.

فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ

نه [چنين است كه می پنداريد] سوگند به جايگاه هاى [ويژه و فواصل معين] ستارگان

i swear by the fallings of the stars

وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَّوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ

اگر بدانيد آن سوگندى سخت بزرگ است

and that is a mighty oath, if you but knew

إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ

كه اين [پيام] قطعا قرآنى است ارجمند

it is indeed a glorious koran,

فِي كِتَابٍ مَّكْنُونٍ

در كتابى نهفته

in a book protected (from tampering)

لَّا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ

كه جز پاك شدگان بر آن دست ندارند

which none shall touch except the purified;

تَنزِيلٌ مِّن رَّبِّ الْعَالَمِينَ

وحيى است از جانب پروردگار جهانيان

a sending down from the lord of all the worlds.

أَفَبِهَذَا الْحَدِيثِ أَنتُم مُّدْهِنُونَ

آيا شما اين سخن را سبك [و سست] می گيريد

what, do you hold this discourse in disdain,

وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ

و تنها نصيب خود را در تكذيب [آن] قرار می دهيد

do you make it your provision to belie it?

فَلَوْلَا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ

پس چرا آنگاه كه [جان شما] به گلو می رسد

why, then, when the soul leaps up to the throat of the dying

وَأَنتُمْ حِينَئِذٍ تَنظُرُونَ

و در آن هنگام خود نظاره گريد

and you are watching at that time

وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنكُمْ وَلَكِن لَّا تُبْصِرُونَ

و ما به آن [محتضر] از شما نزديكتريم ولى نمی بينيد

we are nearer to him than you, but you do not see

فَلَوْلَا إِن كُنتُمْ غَيْرَ مَدِينِينَ

پس چرا اگر شما بی جزا می مانيد [و حساب و كتابى در كار نيست]

why then, if you are not revived,

تَرْجِعُونَهَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

اگر راست می گوييد [روح] را برنمی گردانيد

do you not restore his soul, if you are truthful?

فَأَمَّا إِن كَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ

و اما اگر [او] از مقربان باشد

if he is among the near

فَرَوْحٌ وَرَيْحَانٌ وَجَنَّةُ نَعِيمٍ

[در] آسايش و راحت و بهشت پر نعمت [خواهد بود]

there shall be calmness and ease, a garden of delight.

وَأَمَّا إِن كَانَ مِنَ أَصْحَابِ الْيَمِينِ

و اما اگر از ياران راست باشد

if he is a companion of the right

فَسَلَامٌ لَّكَ مِنْ أَصْحَابِ الْيَمِينِ

از ياران راست بر تو سلام باد

(he will be greeted with): `peace be upon you, companion of the right! `

وَأَمَّا إِن كَانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ

و اما اگر از دروغزنان گمراه است

but, if he is of those who belied, and went astray,

فَنُزُلٌ مِّنْ حَمِيمٍ

پس با آبى جوشان پذيرايى خواهد شد

there shall be a hospitality of boiling water,

وَتَصْلِيَةُ جَحِيمٍ

و [فرجامش] درافتادن به جهنم است

and a roasting in hell.

إِنَّ هَذَا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ

اين است همان حقيقت راست [و] يقين

indeed, this is the certain truth.

فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ

پس به نام پروردگار بزرگ خود تسبيح گوى

so exalt the name of your lord, the great.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

آنچه در آسمانها و زمين است خدا را به پاكى می ستايند و اوست ارجمند حكيم

all that is in the heavens and earth exalt allah. he is the almighty, the wise.

لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

فرمانروايى آسمانها و زمين از آن اوست زنده می كند و می ميراند و او بر هر چيزى تواناست

to him belongs the kingdom in the heavens and earth. it is he who revives and causes to die, and he has power over all things.

هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چيزى داناست

he is the first and the last, the clear and the hidden. he has knowledge of all things.

هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

اوست آن كس كه آسمانها و زمين را در شش هنگام آفريد آنگاه بر عرش استيلا يافت آنچه در زمين درآيد و آنچه از آن برآيد و آنچه در آن بالارود [همه را] می داند و هر كجا باشيد او با شماست و خدا به هر چه می كنيد بيناست

he created the heavens and the earth in six days, and willed to the throne. he knows what penetrates the earth and all that emerges from it; all that descends from heaven and all that ascends to it. he is with you wherever you are. allah sees the things you do.

لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الأمُورُ

فرمانروايى [مطلق] آسمانها و زمين از آن اوست و [جمله] كارها به سوى خدا بازگردانيده می شود

to him belongs the kingdom of the heavens and the earth. to him all matters shall return.

يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَهُوَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ

شب را در روز درمی آورد و روز را [نيز] در شب درمی آورد و او به راز دلها داناست

he causes the night to enter into the day and the day to enter into the night. he has knowledge of the thoughts of the innermost of the chests.

آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَأَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ فَالَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَأَنفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ كَبِيرٌ

به خدا و پيامبر او ايمان آوريد و از آنچه شما را در [استفاده از] آن جانشين [ديگران] كرده انفاق كنيد پس كسانى از شما كه ايمان آورده و انفاق كرده باشند پاداش بزرگى خواهند داشت

believe in allah and his messenger and spend (in charity) of that which he has made you successors. whosoever of you believes and spends shall have a mighty wage.

وَمَا لَكُمْ لَا تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ لِتُؤْمِنُوا بِرَبِّكُمْ وَقَدْ أَخَذَ مِيثَاقَكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

و شما را چه شده كه به خدا ايمان نمی آوريد و [حال آنكه] پيامبر [خدا] شما را دعوت می كند تا به پروردگارتان ايمان آوريد و اگر مؤمن باشيد بی شك [خدا] از شما پيمان گرفته است

why is it that you do not believe in allah, when the messenger calls on you to believe in your lord, and he has made a covenant with you if you are believers?

هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَى عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِيمٌ

او همان كسى است كه بر بنده خود آيات روشنى فرو می فرستد تا شما را از تاريكيها به سوى نور بيرون كشاند و در حقيقت خدا [نسبت] به شما سخت رئوف و مهربان است

it is he who sends down clear verses to his worshiper, so that he brings you out of the darkness into the light. indeed, allah is the gentle, the most merciful to you.

وَمَا لَكُمْ أَلَّا تُنفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ مِيرَاثُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا يَسْتَوِي مِنكُم مَّنْ أَنفَقَ مِن قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَاتَلَ أُوْلَئِكَ أَعْظَمُ دَرَجَةً مِّنَ الَّذِينَ أَنفَقُوا مِن بَعْدُ وَقَاتَلُوا وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ

و شما را چه شده كه در راه خدا انفاق نمی كنيد و [حال آنكه] ميراث آسمانها و زمين به خدا تعلق دارد كسانى از شما كه پيش از فتح [مكه] انفاق و جهاد كرده اند [با ديگران] يكسان نيستند آنان از [حيث] درجه بزرگتر از كسانی اند كه بعدا به انفاق و جهاد پرداخته اند و خداوند به هر كدام وعده نيكو داده است و خدا به آنچه می كنيد آگاه است

and why is it that you do not spend in the way of allah, when the inheritance of the heavens and earth belong to allah alone? those who spent before the victory and took part in the fighting are mightier in rank and are not equal to those who spent and fought thereafter. yet, allah has promised each a fine reward, and allah is aware of what you do.

مَن ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَيُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ كَرِيمٌ

كيست آن كس كه به خدا وامى نيكو دهد تا [نتيجه اش را] براى وى دوچندان گرداند و او را پاداشى خوش باشد

who will lend a generous loan to allah? he will multiply it for him and he shall receive a generous wage.

يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ يَسْعَى نُورُهُم بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَبِأَيْمَانِهِم بُشْرَاكُمُ الْيَوْمَ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

آن روز كه مردان و زنان مؤمن را می بينى كه نورشان پيشاپيششان و به جانب راستشان دوان است [به آنان گويند] امروز شما را مژده باد به باغهايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در آنها جاودانيد اين است همان كاميابى بزرگ

the day (will surely come) when you shall see believing men and women with their light running before them on their right hands, (it will be said to them): `glad tidings for you this day. you shall live for ever in gardens underneath which rivers flow! that is indeed the mighty triumph.

يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَرَاءكُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَيْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَابُ

آن روز مردان و زنان منافق به كسانى كه ايمان آورده اند می گويند ما را مهلت دهيد تا از نورتان [اندكى] برگيريم گفته می شود بازپس برگرديد و نورى درخواست كنيد آنگاه ميان آنها ديوارى زده می شود كه آن را دروازه اى است باطنش رحمت است و ظاهرش روى به عذاب دارد

on that day the hypocrites, both men and women, will say to the believers: `wait for us so that we can take from your light. ` but they will be answered: `go back and seek a light! ` and a wall with a door shall be between them. inside it there is mercy, and outside will be the punishment.

يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ قَالُوا بَلَى وَلَكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّى جَاء أَمْرُ اللَّهِ وَغَرَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ

[دو رويان] آنان را ندا درمی دهند آيا ما با شما نبوديم می گويند چرا ولى شما خودتان را در بلا افكنديد و امروز و فردا كرديد و ترديد آورديد و آرزوها شما را غره كرد تا فرمان خدا آمد و [شيطان] مغروركننده شما را در باره خدا بفريفت

they will call out to them, saying: `were we not with you? ` `yes, ` they will reply, `but you tempted yourselves, you waited (for problems to befall the believers), and you doubted, and were deluded by your own fancies until the command of allah came, and the deluder (satan) deluded you concerning allah.

فَالْيَوْمَ لَا يُؤْخَذُ مِنكُمْ فِدْيَةٌ وَلَا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مَأْوَاكُمُ النَّارُ هِيَ مَوْلَاكُمْ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ

پس امروز نه از شما و نه از كسانى كه كافر شده اند عوضى پذيرفته نمی شود جايگاهتان آتش است آن سزاوار شماست و چه بد سرانجامى است

today no ransom shall be accepted from you or from the unbelievers. your shelter is the fire, that is your sponsor, the worst arrival! `

أَلَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَن تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَلَا يَكُونُوا كَالَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِن قَبْلُ فَطَالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ

آيا براى كسانى كه ايمان آورده اند هنگام آن نرسيده كه دلهايشان به ياد خدا و آن حقيقتى كه نازل شده نرم [و فروتن] گردد و مانند كسانى نباشند كه از پيش بدانها كتاب داده شد و [عمر و] انتظار بر آنان به درازا كشيد و دلهايشان سخت گرديد و بسيارى از آنها فاسق بودند

is it not time that the hearts of the believers be humbled to the remembrance of allah and the truth which he has sent down? they should not be like those who were given the book before this, whose time became very long so that their hearts became hardened. many of them were impious.

اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ

بدانيد كه خدا زمين را پس از مرگش زنده می گرداند به راستى آيات [خود] را براى شما روشن گردانيده ايم باشد كه بينديشيد

know that allah revives the earth after it was dead. we have made plain to you the signs in order that you understand.

إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ كَرِيمٌ

در حقيقت مردان و زنان صدقه دهنده و [آنان كه] به خدا وامى نيكو داده اند ايشان را [پاداش] دو چندان گردد و اجرى نيكو خواهند داشت

indeed, those who give in charity, be they men or women, and those who lend a good loan to allah, shall be repaid in multiples. they shall receive a generous wage.

وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَالشُّهَدَاء عِندَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ وَالَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ

و كسانى كه به خدا و پيامبران وى ايمان آورده اند آنان همان راستينانند و پيش پروردگارشان گواه خواهند بود [و] ايشان راست اجر و نورشان و كسانى كه كفر ورزيده و آيات ما را تكذيب كرده اند آنان همدمان آتشند

those who believe in allah and his messengers are the sincere and the martyrs before their lord, they shall have their reward and their light. but those that disbelieve and belied our verses are the inhabitants of gehenna (hell).

اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطَامًا وَفِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ

بدانيد كه زندگى دنيا در حقيقت بازى و سرگرمى و آرايش و فخرفروشى شما به يكديگر و فزون جويى در اموال و فرزندان است [مث ل آنها] چون مث ل بارانى است كه كشاورزان را رستنى آن [باران] به شگفتى اندازد سپس [آن كشت] خشك شود و آن را زرد بينى آنگاه خاشاك شود و در آخرت [دنيا پرستان را] عذابى سخت است و [مؤمنان را] از جانب خدا آمرزش و خشنودى است و زندگانى دنيا جز كالاى فريبنده نيست

know that the life of this world is but play and an amusement, and adornment, and a cause for boasting among you, a rivalry for greater riches and children. it is like rain whose vegetation pleases the unbelievers, but then it withers and turns yellow, becoming broken stubble. in the everlasting life is a terrible punishment, forgiveness, and great pleasure from allah. the life of this world is nothing except the joy of delusion.

سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

[براى رسيدن] به آمرزشى از پروردگارتان و بهشتى كه پهنايش چون پهناى آسمان و زمين است [و] براى كسانى آماده شده كه به خدا و پيامبرانش ايمان آورده اند بر يكديگر سبقت جوييد اين فضل خداست كه به هر كس بخواهد آن را می دهد و خداوند را فزون بخشى بزرگ است

therefore, race for forgiveness from your lord, and for a garden as wide as heaven and earth, prepared for those who believe in allah and his messengers. such is the favor of allah; he gives it to whom he will. allah is the owner of great favor.

مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي أَنفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ

هيچ مصيبتى نه در زمين و نه در نفسهاى شما [= به شما] نرسد مگر آنكه پيش از آنكه آن را پديد آوريم در كتابى است اين [كار] بر خدا آسان است

no affliction can befall either the earth, or yourself, except that it is (written) in a book before we created it. that is easy for allah;

لِكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ

تا بر آنچه از دست شما رفته اندوهگين نشويد و به [سبب] آنچه به شما داده است شادمانى نكنيد و خدا هيچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد

so that you will not be saddened for whatever does not come to you, nor be overjoyed in what has come to you. allah does not love those who are proud and boastful

الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ

همانان كه بخل می ورزند و مردم را به بخل ورزيدن وامی دارند و هر كه روى گرداند قطعا خدا بی نياز ستوده است

nor those who are mean, and encourage others to be mean. and he that turns away, (know) that allah is rich and praised.

لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ

به راستى [ما] پيامبران خود را با دلايل آشكار روانه كرديم و با آنها كتاب و ترازو را فرود آورديم تا مردم به انصاف برخيزند و آهن را كه در آن براى مردم خطرى سخت و سودهايى است پديد آورديم تا خدا معلوم بدارد چه كسى در نهان او و پيامبرانش را يارى می كند آرى خدا نيرومند شكست ناپذير است

we have sent our messengers with proofs, and sent them with the book and the scales, so that people might establish the scale (of justice). we have sent down iron in which there is great might and diverse benefit for people, so that allah knows those who help him and his messengers in the unseen. indeed, allah is the strong, the almighty.

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَإِبْرَاهِيمَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ فَمِنْهُم مُّهْتَدٍ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ

و در حقيقت نوح و ابراهيم را فرستاديم و در ميان فرزندان آن دو نبوت و كتاب را قرار داديم از آنها [برخى] راه ياب [شد]ند و[لى] بسيارى از آنان بدكار بودند

we sent forth noah and abraham, and appointed the prophethood and the book to be given to their descendants. some were guided, but many were impious.

ثُمَّ قَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّيْنَا بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَآتَيْنَاهُ الْإِنجِيلَ وَجَعَلْنَا فِي قُلُوبِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَرَحْمَةً وَرَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَاهَا عَلَيْهِمْ إِلَّا ابْتِغَاء رِضْوَانِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَايَتِهَا فَآتَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ

آنگاه به دنبال آنان پيامبران خود را پی درپى آورديم و عيسى پسر مريم را در پى [آنان] آورديم و به او انجيل عطا كرديم و در دلهاى كسانى كه از او پيروى كردند رافت و رحمت نهاديم و [اما] ترك دنيايى كه از پيش خود درآوردند ما آن را بر ايشان مقرر نكرديم مگر براى آنكه كسب خشنودى خدا كنند با اين حال آن را چنانكه حق رعايت آن بود منظور نداشتند پس پاداش كسانى از ايشان را كه ايمان آورده بودند بدانها داديم و[لى] بسيارى از آنان دستخوش انحرافند

following them we sent our (other) messengers, and we sent following in their footsteps, (prophet) jesus, the son of mary and gave him the gospel, and put tenderness and mercy in the hearts of his followers. as for monasticism, they invented it thereby seeking the pleasure of allah. we did not write it for them, and they did not observe it as it should be observed. we gave to those of them who believed their wage, but many of them are impious.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِن رَّحْمَتِهِ وَيَجْعَل لَّكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده ايد از خدا پروا داريد و به پيامبر او بگرويد تا از رحمت خويش شما را دو بهره عطا كند و براى شما نورى قرار دهد كه به [بركت] آن راه سپريد و بر شما ببخشايد و خدا آمرزنده مهربان است

believers, fear allah and believe in his messenger (prophet muhammad), he will give you a double portion of his mercy and he will make for you a light in which to walk, and forgive you; allah is the forgiver and the most merciful.

لِئَلَّا يَعْلَمَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَلَّا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّن فَضْلِ اللَّهِ وَأَنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

تا اهل كتاب بدانند كه به هيچ وجه فزون بخشى خدا در [حيطه] قدرت آنان نيست و فضل [و عنايت تنها] در دست خداست به هر كس بخواهد آن را عطا می كند و خدا داراى كرم بسيار است

so that the people of the book may know that they have no power over any of the favors of allah; that the favors are in the hand of allah; he gives it to whom he will. the favor of allah is the great.