قَالَ يَا بُنَيَّ لاَ تَقْصُصْ رُؤْيَاكَ عَلَى إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيْدًا إِنَّ الشَّيْطَانَ لِلإِنسَانِ عَدُوٌّ مُّبِينٌ

[يعقوب] گفت اى پسرك من خوابت را براى برادرانت حكايت مكن كه براى تو نيرنگى می انديشند زيرا شيطان براى آدمى دشمنى آشكار است

he said: `o my son, say nothing of this vision to your brothers lest they should cunningly plot against you indeed, satan is the clear enemy of the human,

وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلَى آلِ يَعْقُوبَ كَمَا أَتَمَّهَا عَلَى أَبَوَيْكَ مِن قَبْلُ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

و اين چنين پروردگارت تو را برمی گزيند و از تعبير خوابها به تو می آموزد و نعمتش را بر تو و بر خاندان يعقوب تمام می كند همان گونه كه قبلا بر پدران تو ابراهيم و اسحاق تمام كرد در حقيقت پروردگار تو داناى حكيم است

so your lord will choose you and teach you the interpretation of visions, and perfect his favor upon you and upon the house of jacob, as he perfected it on your fathers abraham and isaac before you. your lord is knowing, wise.

لَّقَدْ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ آيَاتٌ لِّلسَّائِلِينَ

به راستى در [سرگذشت] يوسف و برادرانش براى پرسندگان عبرتهاست

indeed, in joseph and his brothers there were signs for those who inquire.

إِذْ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَى أَبِينَا مِنَّا وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلاَلٍ مُّبِينٍ

هنگامى كه [برادران او] گفتند يوسف و برادرش نزد پدرمان از ما كه جمعى نيرومند هستيم دوست داشتنی ترند قطعا پدر ما در گمراهى آشكارى است

they said: `joseph and his brother are dearer to our father than ourselves, even though we are many. truly, our father is obviously wrong.

اقْتُلُواْ يُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوهُ أَرْضًا يَخْلُ لَكُمْ وَجْهُ أَبِيكُمْ وَتَكُونُواْ مِن بَعْدِهِ قَوْمًا صَالِحِينَ

[يكى گفت] يوسف را بكشيد يا او را به سرزمينى بيندازيد تا توجه پدرتان معطوف شما گردد و پس از او مردمى شايسته باشيد

(let us) kill joseph, or cast him away in some (far off) land, so that your father`s face will be left for you, and afterwards you will be a righteous nation. `

قَالَ قَآئِلٌ مَّنْهُمْ لاَ تَقْتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ

گوينده اى از ميان آنان گفت يوسف را مكشيد اگر كارى می كنيد او را در نهانخانه چاه بيفكنيد تا برخى از مسافران او را برگيرند

one of them said: `no, do not kill joseph, if you do anything, cast him into a dark pit, a traveler will pick him up. `

قَالُواْ يَا أَبَانَا مَا لَكَ لاَ تَأْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ

گفتند اى پدر تو را چه شده است كه ما را بر يوسف امين نمی دانى در حالى كه ما خيرخواه او هستيم

they said: `father, what is the matter with you, do you not trust us with joseph? indeed, we are sincere advisors.

أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ

فردا او را با ما بفرست تا [در چمن] بگردد و بازى كند و ما به خوبى نگهبان او خواهيم بود

send him with us tomorrow to frolic and play. we will look after him. `

قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَن تَذْهَبُواْ بِهِ وَأَخَافُ أَن يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ

گفت اينكه او را بب ريد سخت مرا اندوهگين می كند و می ترسم از او غافل شويد و گرگ او را بخورد

he said: `it grieves me to let him go with you, for i fear lest the wolf should devour him when you are not paying attention to him. `

قَالُواْ لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَّخَاسِرُونَ

گفتند اگر گرگ او را بخورد با اينكه ما گروهى نيرومند هستيم در آن صورت ما قطعا [مردمى] بی مقدار خواهيم بود

they said: `we are many, if a wolf devours him, then we are losers! `