وَكَمْ قَصَمْنَا مِن قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَأَنشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا آخَرِينَ

و چه بسيار شهرها را كه [مردمش] ستمكار بودند در هم شكستيم و پس از آنها قومى ديگر پديد آورديم

how many harmdoing villages have we shattered and replaced them with another nation.

فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُم مِّنْهَا يَرْكُضُونَ

پس چون عذاب ما را احساس كردند بناگاه از آن می گريختند

and when they felt our might they fled from it.

لَا تَرْكُضُوا وَارْجِعُوا إِلَى مَا أُتْرِفْتُمْ فِيهِ وَمَسَاكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْأَلُونَ

[هان] مگريزيد و به سوى آنچه در آن متنعم بوديد و [به سوى] سراهايتان بازگرديد باشد كه شما مورد پرسش قرار گيريد

`do not run away. return to your luxury that you rejoiced in, and your homes in order that you be questioned! `

قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ

گفتند اى واى بر ما كه ما واقعا ستمگر بوديم

they said: `alas for us we were harmdoers! `

فَمَا زَالَت تِّلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّى جَعَلْنَاهُمْ حَصِيدًا خَامِدِينَ

سخنشان پيوسته همين بود تا آنان را دروشده بی جان گردانيديم

and this they did not stop crying out until we made them stubble, silent, and still.

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاء وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا لَاعِبِينَ

و آسمان و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است به بازيچه نيافريديم

it was not in play that we created the heavens and the earth and all that lies between them.

لَوْ أَرَدْنَا أَن نَّتَّخِذَ لَهْوًا لَّاتَّخَذْنَاهُ مِن لَّدُنَّا إِن كُنَّا فَاعِلِينَ

اگر می خواستيم بازيچه اى بگيريم قطعا آن را از پيش خود اختيار می كرديم

had we wished to take to us an amusement we would have taken it to us from ours had we done so.

بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ

بلكه حق را بر باطل فرو می افكنيم پس آن را در هم می شكند و بناگاه آن نابود می گردد واى بر شما از آنچه وصف می كنيد

no, we hurl truth at falsehood, and it shall conquer it, and see, falsehood vanishes. woe to you for all you have described.

وَلَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَنْ عِندَهُ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا يَسْتَحْسِرُونَ

و هر كه در آسمانها و زمين است براى اوست و كسانى كه نزد اويند از پرستش وى تكبر نمی ورزند و درمانده نمی شوند

to him belongs whosoever is in the heavens and the earth. those who are with him are not too proud to worship him, nor are they ever wearied.

يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ

شبانه روز بی آنكه سستى ورزند نيايش می كنند

they never fail to exalt him either at night or in the day.

أَمِ اتَّخَذُوا آلِهَةً مِّنَ الْأَرْضِ هُمْ يُنشِرُونَ

آيا براى خود خدايانى از زمين اختيار كرده اند كه آنها [مردگان را] زنده می كنند

or, have they taken earthly gods who revive the dead?

لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ

اگر در آنها [=زمين و آسمان] جز خدا خدايانى [ديگر] وجود داشت قطعا [زمين و آسمان] تباه می شد پس منزه است خدا پروردگار عرش از آنچه وصف می كنند

had there been gods in heaven or earth, other than allah, both would indeed have been ruined. exalted be allah, lord of the throne, above that they describe.

لَا يُسْأَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَهُمْ يُسْأَلُونَ

در آنچه [خدا] انجام می دهد چون و چرا راه ندارد و[لى] آنان [=انسانها] سؤال خواهند شد

he is not to be questioned about what he does, but they shall be questioned.

أَمِ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ هَذَا ذِكْرُ مَن مَّعِيَ وَذِكْرُ مَن قَبْلِي بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ الْحَقَّ فَهُم مُّعْرِضُونَ

آيا به جاى او خدايانى براى خود گرفته اند بگو برهانتان را بياوريد اين است يادنامه هر كه با من است و يادنامه هر كه پيش از من بوده [نه] بلكه بيشترشان حق را نمی شناسند و در نتيجه از آن رويگردانند

have they taken gods, other than him? say: `bring us your proof! here is the remembrance of he who is with me and the remembrance of those before me. ` but no, most of them do not know the truth, therefore they turn away.