خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَقَدْ كَانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ

دیدگانشان از شرم و حیا، فرو افتاده، خواری و ذلت آنان را فرا گیرد و اینان [در دنیا] به سجده [بر خدا] دعوت می شدند در حالی که تندرست بودند [ولی از فرمان خدا متکبرانه روی می گرداندند.]

چشمانشان ذلیل و ترسان، ذلّت و حسرت آنها را فرا گرفته و از این پیش (در دنیا) با تن سالم به سجده خدا آنها را می‌خواندند (ولی اجابت نکردند).

their eyes will be humbled, and humiliation shall spread over them for they were already ordered to prostrate themselves when they were undiminished.

فَذَرْنِي وَمَن يُكَذِّبُ بِهَذَا الْحَدِيثِ سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ

پس مرا با کسانی که این قرآن را انکار می کنند واگذار، به زودی ما آنان را به تدریج از آن جا که نمی دانند [به سوی عذاب] می کشانیم؛

(ای رسول، تو کیفر) مکذّبان و منکران قرآن را به من واگذار که ما آنها را از آنجا که نفهمند (و گمان نعمت کنند) به عذاب سخت در افکنیم.

therefore, leave me with he who belied this discourse. we will draw them on little by little from where they do not know.

وَأُمْلِي لَهُمْ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ

و [البته] آنان را مهلت می دهیم [تا گناهشان را در حال بی خبری به نهایت برسانند] ، بی تردید نقشه و تدبیر من استوار است.

و آنها را مهلت دهم که البته کید من قوی و بسیار سخت است.

i shall respite them, my stratagem is firm.

أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُم مِّن مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُونَ

[اینکه دعوتت را نمی پذیرند] مگر از آنان در برابر ابلاغ رسالت پاداشی می طلبی که از خسارت و زیانش سنگین بارند؟

آیا تو از کافران امت مزد رسالت خواهی که بار غرامتش بر آنها گران است؟

or, do you ask them for a wage, so that they are burdened with debt?

أَمْ عِندَهُمُ الْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ

یا غیب نزد آنان است و آنان از روی آن] می نویسند [و خود با تکیه بر آن به ادعاهای خود یقین می کنند و به دیگران هم خبر می دهند؟

یا آنکه از عالم غیب آگاهند تا از آنجا چیزی بر نویسند؟

or, is the unseen with them, and they are writing it down!

فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَى وَهُوَ مَكْظُومٌ

پس در برابر حکم و قضای پروردگارت [که هلاک کردن تدریجی این طاغیان است] شکیبا باش و مانند صاحب ماهی [یونس] مباش [که شتاب در آمدن عذاب را برای قومش خواست و به این علت در شکم ماهی محبوس شد] و در آن حال با دلی مالامال از اندوه، خدا را ندا داد.

باز تو برای حکم خدای خود صبر کن و مانند صاحب ماهی (یونس که از خشم در عذاب امت تعجیل کرد) مباش که (عاقبت پشیمان شد و در ظلمت زندان شکم ماهی افتاد و) به حال غم و اندوه (خدا را بر نجات خود) خواند.

so be patient with the judgement of your lord and do not be like the companion of the whale (jonah), when he called out choking inwardly.

لَوْلَا أَن تَدَارَكَهُ نِعْمَةٌ مِّن رَّبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَرَاء وَهُوَ مَذْمُومٌ

اگر رحمت و لطفی از سوی پروردگارش او را در نیافته بود، یقیناً نکوهش شده به صحرایی بی آب و گیاه افکنده می شد.

که اگر لطف و رحمت پروردگارش در نیافتی با نکوهش به صحرای بی‌آب و گیاه در افتادی (و هلاک شدی).

had the favor of his lord not come upon him, he would have been blamed, cast upon the shore.

فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ

پس پروردگارش او را برگزید و از شایستگان قرار داد

باز (چون به درگاه حق نالید) خدایش برگزید و از صالحانش گردانید.

but his lord had chosen him and he placed him among the righteous.

وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ

و کافران چون قرآن را شنیدند، نزدیک بود تو را با چشمانشان بلغزانند [و از پای درآورند] و می گویند: بی تردید او دیوانه است!

البته نزدیک است که کافران به چشمان (بد) خود (چشم زخمت زنند و) از پایت در آورند، آن گاه که آیات قرآن بشنوند و (چون در فصاحتش حیرت کنند از شدت حسد) گویند که این شخص عجب دیوانه است.

when the unbelievers hear the reminder, they nearly strike you down with their glances, and say: `surely, he is mad! `

وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ

در حالی که قرآن جز مایه تذکر و پند برای جهانیان نیست.

در حالی که این کتاب الهی جز ذکر و پند و حکمت برای عالمیان هیچ نیست.

but it is nothing other than a reminder for all the worlds.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

به نام خدا که رحمتش بی اندازه است و مهربانی اش همیشگی.

به نام خداوند بخشنده مهربان

In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful

شروع الله کا نام لے کر جو بڑا مہربان نہایت رحم والا ہے.

الْحَاقَّةُ

آن روز ثابت و حق [که وقوعش حتمی و تردیدناپذیر است،]

قیامت آن روز حق و حقیقت است (که حقوق خلق و حقایق امور در آن به ظهور رسد).

the resurrection verifier;

مَا الْحَاقَّةُ

آن روز ثابت و حق چیست؟

آن روز حق و حقیقت چه (روز هولناک سختی) است؟

and what is the resurrection verifier?

وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحَاقَّةُ

و تو چه می دانی که آن روز ثابت و حق چیست؟

چگونه سختی و عظمت آن روز را درک توانی کرد؟

what makes you to know what the resurrection verifier is?

كَذَّبَتْ ثَمُودُ وَعَادٌ بِالْقَارِعَةِ

[قوم] ثمود و عاد آن روز کوبنده را انکار کردند؛

قوم عاد و ثمود آن روز کوبنده را تکذیب کردند.

thamood and aad belied the clatterer.

فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهْلِكُوا بِالطَّاغِيَةِ

اما قوم ثمود با عذابی سرکش هلاک شدند،

اما قوم ثمود به کیفر طغیان هلاک شدند.

thamood, they were destroyed by the violent shout (of gabriel),

وَأَمَّا عَادٌ فَأُهْلِكُوا بِرِيحٍ صَرْصَرٍ عَاتِيَةٍ

و اما قوم عاد با تندبادی بسیار سرد و طغیان گر نابود شدند،

اما قوم عاد نیز به بادی تند و سرکش به هلاکت رسیدند.

as for aad, they were destroyed by a howling, violent wind

سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيَالٍ وَثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومًا فَتَرَى الْقَوْمَ فِيهَا صَرْعَى كَأَنَّهُمْ أَعْجَازُ نَخْلٍ خَاوِيَةٍ

که خدا آن را هفت شب و هشت روز پی در پی بر آنان مسلط کرد و [اگر آنجا بودی] می دیدی که آنان مانند تنه های پوسیده و پوک درختان خرما روی زمین افتاده [و هلاک شده اند.]

که آن باد تند را خدا هفت شب و روز پی در پی بر آنها مسلط کرد که دیدی آن مردم گویی ساقه نخل خشکی بودند که به خاک در افتادند.

that he subjected upon them for seven nights and eight days consecutively and you might have seen them struck down as if they were the stumps of palm trees that had fallen down.

فَهَلْ تَرَى لَهُم مِّن بَاقِيَةٍ

آیا از آنان هیچ باقی مانده ای می بینی؟

آیا هیچ بینی که (دیگر به روزگار) از آنان اثری باشد؟

can you see any remnant of them now?