فَجَعَلَهُمْ جُذَاذًا إِلَّا كَبِيرًا لَّهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَيْهِ يَرْجِعُونَ

پس آنها را جز بزرگترشان را ريز ريز كرد باشد كه ايشان به سراغ آن بروند

he broke them all into pieces, except their great one so that they might return to it.

قَالُوا مَن فَعَلَ هَذَا بِآلِهَتِنَا إِنَّهُ لَمِنَ الظَّالِمِينَ

گفتند چه كسى با خدايان ما چنين [معامله اى] كرده كه او واقعا از ستمكاران است

`who has done this to our gods? ` they exclaimed. `he must surely be a harmdoer. `

قَالُوا سَمِعْنَا فَتًى يَذْكُرُهُمْ يُقَالُ لَهُ إِبْرَاهِيمُ

گفتند شنيديم جوانى از آنها [به بدى] ياد می كرد كه به او ابراهيم گفته می شود

`we have heard a young man called abraham mention them` they replied.

قَالُوا فَأْتُوا بِهِ عَلَى أَعْيُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَشْهَدُونَ

گفتند پس او را در برابر ديدگان مردم بياوريد باشد كه آنان شهادت دهند

they said: `then bring him here so that the people may see, so that they may bear witness. `

قَالُوا أَأَنتَ فَعَلْتَ هَذَا بِآلِهَتِنَا يَا إِبْرَاهِيمُ

گفتند اى ابراهيم آيا تو با خدايان ما چنين كردى

`abraham, ` they said, `was it you who did this to our gods? `

قَالَ بَلْ فَعَلَهُ كَبِيرُهُمْ هَذَا فَاسْأَلُوهُمْ إِن كَانُوا يَنطِقُونَ

گفت [نه] بلكه آن را اين بزرگترشان كرده است اگر سخن می گويند از آنها بپرسيد

`no, ` he replied. `it was their great one amongst them that did it. ask them, if they are able to speak. `

فَرَجَعُوا إِلَى أَنفُسِهِمْ فَقَالُوا إِنَّكُمْ أَنتُمُ الظَّالِمُونَ

پس به خود آمده و [به يكديگر] گفتند در حقيقت شما ستمكاريد

so they returned one to another saying, `surely, it is you who are the harmdoers! `

ثُمَّ نُكِسُوا عَلَى رُؤُوسِهِمْ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هَؤُلَاء يَنطِقُونَ

سپس سرافكنده شدند [و گفتند] قطعا دانسته اى كه اينها سخن نمی گويند

but then they reversed their minds: `you know they do not speak. `

قَالَ أَفَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكُمْ شَيْئًا وَلَا يَضُرُّكُمْ

گفت آيا جز خدا چيزى را می پرستيد كه هيچ سود و زيانى به شما نمی رساند

he said: `would you then worship that, instead of allah, which can neither help nor harm you?

أُفٍّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ

اف بر شما و بر آنچه غير از خدا می پرستيد مگر نمی انديشيد

shame on you and on that you worship other than allah! have you no understanding? `

قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَكُمْ إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ

گفتند اگر كارى می كنيد او را بسوزانيد و خدايانتان را يارى دهيد

they said: `burn him and help your gods, if you are going to do anything! `

قُلْنَا يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ

گفتيم اى آتش براى ابراهيم سرد و بی آسيب باش

`o fire, ` we said, `be coolness and safety for abraham. `

وَأَرَادُوا بِهِ كَيْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الْأَخْسَرِينَ

و خواستند به او نيرنگى بزنند و[لى] آنان را زيانكارترين [مردم] قرار داديم

they sought to outwit him, but we made them the worst of losers.

وَنَجَّيْنَاهُ وَلُوطًا إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا لِلْعَالَمِينَ

و او و لوط را [براى رفتن] به سوى آن سرزمينى كه براى جهانيان در آن بركت نهاده بوديم رهانيديم

we saved him and lot, and brought them to the land which we had blessed for all the worlds.

وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ

و اسحاق و يعقوب را [به عنوان نعمتى] افزون به او بخشوديم و همه را از شايستگان قرار داديم

we gave him, in excess, isaac, and jacob (for a grandson); and we made each righteous