سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ

زودا كه بر بينی اش داغ نهيم [و رسوايش كنيم]

we shall mark him upon his nose!

إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ

ما آنان را همان گونه كه باغداران را آزموديم مورد آزمايش قرار داديم آنگاه كه سوگند خوردند كه صبح برخيزند و [ميوه] آن [باغ] را حتما بچينند

we have tried them as we tried the owners of the garden who had sworn that in the morning they would reap it,

وَلَا يَسْتَثْنُونَ

و[لى] ان شاء الله نگفتند

without adding to their swearing, (allah willing, inshaallah).

فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ

پس در حالى كه آنان غنوده بودند بلايى از جانب پروردگارت بر آن [باغ] به گردش در آمد

then, a visitation from your lord came down upon it while they slept,

فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ

و [باغ] آفت زده [و زمين باير] گرديد

and in the morning it was if the garden had been reaped.

فَتَنَادَوا مُصْبِحِينَ

پس [باغداران] بامدادان يكديگر را صدا زدند

(then) in the morning they called out to one another, saying:

أَنِ اغْدُوا عَلَى حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَارِمِينَ

كه اگر ميوه می چينيد بامدادان به سوى كشت خويش رويد

`come out to your tillage if you want to reap! `

فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ

پس به راه افتادند و آهسته به هم می گفتند

and so they departed, whispering to one another:

أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا الْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌ

كه امروز نبايد در باغ بينوايى بر شما در آيد

`no needy person shall set foot in it today. `

وَغَدَوْا عَلَى حَرْدٍ قَادِرِينَ

و صبحگاهان در حالى كه خود را بر منع [بينوايان] توانا می ديدند رفتند

and they went out early, determined in their resolve.

فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ

و چون [باغ] را ديدند گفتند قطعا ما راه گم كرده ايم

but when they saw it they said: `we have surely gone astray.

بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ

[نه] بلكه ما محروميم

no, rather, we have been prevented! `

قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ

خردمندترينشان گفت آيا به شما نگفتم چرا خدا را به پاكى نمی ستاييد

(whereupon) the best among them said: `did i not say to you to exalt (allah)? `

قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ

گفتند پروردگارا تو را به پاكى می ستاييم ما واقعا ستمگر بوديم

`exaltations to allah, our lord, ` they said, `we were truly harmdoers. `

فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ يَتَلَاوَمُونَ

پس بعضی شان رو به بعضى ديگر آوردند و همديگر را به نكوهش گرفتند

and they came blaming one another.

قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا طَاغِينَ

گفتند اى واى بر ما كه سركش بوده ايم

they said `woe to us, truly we were insolent! `

عَسَى رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا رَاغِبُونَ

اميد است كه پروردگار ما بهتر از آن را به ما عوض دهد زيرا ما به پروردگارمان مشتاقيم

it may be that our lord will give us better than it in exchange. to our lord we humbly turn. `

كَذَلِكَ الْعَذَابُ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ

عذاب [دنيا] چنين است و عذاب آخرت اگر می دانستند قطعا بزرگتر خواهد بود

such was their punishment. but the punishment of the everlasting life is much greater, if they but knew.

إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ

براى پرهيزگاران نزد پروردگارشان باغستانهاى پر ناز و نعمت است

surely, the cautious shall have gardens of bliss with their lord.

أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ

پس آيا فرمانبرداران را چون بدكاران قرار خواهيم داد

what, shall we make those who are submissive like the wrongdoers?

مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ

شما را چه شده چگونه داورى می كنيد

what is the matter with you then, how do you judge?

أَمْ لَكُمْ كِتَابٌ فِيهِ تَدْرُسُونَ

يا شما را كتابى هست كه در آن فرا می گيريد

or, have you a book from which you study

إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ

كه هر چه را برمی گزينيد براى شما در آن خواهد بود

surely in it you shall have whatever you choose!

أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ

يا اينكه شما تا روز قيامت [از ما] سوگندهايى رسا گرفته ايد كه هر چه دلتان خواست حكم كنيد

or, have you an oath from us that stretches to the day of resurrection (if so) you shall surely have what you judge!

سَلْهُم أَيُّهُم بِذَلِكَ زَعِيمٌ

از آنان بپرس كدامشان ضامن اين [ادعا] يند

ask them, which of them will guarantee that!

أَمْ لَهُمْ شُرَكَاء فَلْيَأْتُوا بِشُرَكَائِهِمْ إِن كَانُوا صَادِقِينَ

يا شريكانى دارند پس اگر راست می گويند شريكانشان را بياورند

or, do they have associates? then let them bring their associates, if what they say is true!

يَوْمَ يُكْشَفُ عَن سَاقٍ وَيُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ

روزى كه كار زار [و رهايى دشوار] شود و به سجده فرا خوانده شوند و در خود توانايى نيابند

on the day when the leg shall be bared, and they are ordered to prostrate themselves, they will be unable.