"نجف اشرف"
در هیاهوی ملک صحن تو دیدن دارد / شربتی آب در این کعبه چشیدن دارد
با اذان حرمت اشک چکیدن دارد / هم علی هم ولی الله اش شنیدن دارد
ای خدا حب علی اهل تمنا را بس / از دو دنیای تو ایوان نجف ما را بس

شهر نجف
نجف در ۱۶۰ کیلومتری جنوب بغداد قرار گرفته و جمعیت آن ۵۸۵٬۶۰۰ نفر برآوردشده است. این شهر مرکز استان نجف است و از مقدس‌ترین شهرهای شیعیان و مرکز قدرت سیاسی شیعیان در عراق بشمار می‌رود.
نجف داراى آب و هواى بسيار گرم و شهر نجف از لحاظ جغرافیایی در نزدیکی شهر کوفه قرار گرفته‌است. زمينى خشك و كم آب مى باشد.
اماکن زیارتی شهر نجف
حرم مطهر اميرالمؤمنين علي علیه السلام : حرم حضرت علي علیه السلام در مرکز شهر قرار دارد که از يک گنبد طلايي عظيم و يک گنبد خانه و رواقهاي متعدد و يک صحن، با برخي ضمائم تشکيل شده است. گرداگرد مرقد منور را از چهار سو رواق در بر گرفته است که همگي به زيباترين شکل توسط هنرمندان ايران تزيين يافته است. حرم مطهر داراي صحن بسيار بزرگ و دلگشايي است که اطراف مرقد مطهر را در برگرفته است . در گرداگرد صحن مطهر اتاقهايي قرار دارد که همگي آرامگاه بزرگان است. صحن داراي چهار دروازه اصلي است که بزرگترين آنها در سمت شرق واقع شده و به «باب الذَّهب» شهرت دارد. دومين دروازه در سمت شمال قرار گرفته و به «باب الطوسي» معروف است. سومين دروازه در جنوب است به نام «باب قبله» و چهارمين آن در سمت غرب واقع شده و به «باب سلطاني» مشهور است.
حرم مطهر ، داراي برخي اماکن دیگر نیز می باشد که عبارتنداز:
مسجد عمران بن شاهين ، که در دالان منتهي به باب الطوسي قرار گرفته است.
مسجدخضراء که در زاویه شمال شرقی صحن است.
تکيه بَکتاشيها ، اين تکيه محل تجمع و برگزاري مراسم صوفيان بکتاشي تُرک بوده است. ساختمان اين تکيه در شمال غرب صحن واقع است.
مسجد بالاسر ، در دالان سمت غربي صحن قراردارد.

قبرستان وادي السّلام: اين قبرستان يکي از مقدسترين قبرستانهاي مسلمانان و شيعيان است و در روايات آمده: هر مؤمني در شرق يا غرب جهان ديده از جهان بر گيرد به روح او ندا مي رسد که به وادي السلام ملحق شود.
مقام حضرت حجّت روحی له الفداء : اين مقام در قبرستان وادي السّلام قرار دارد و جايگاه مقدسي است که به آن حضرت نسبت داده مي شود.
بارگاه حضرت آدم علیه السلام :که اولین انسان و اولین پیامبر است,حضرت آدم چند سالی در کوفه زندگی کرده و حدود مسجد کوفه را مشخص نمود بعد به مکه رفت ودر همانجا از دنیا رفت و مدفون شد در جریان طوفان نوح ،حضرت نوح ماموریت یافت که در هنگام گذشتن از مکه و و طواف کعبه تابوت حضرت آدم را از قبر خارج کند وبا کشتی به کوفه بیاورد و در جوار مرقد مطهر حضرت علی دفن نماید.
آرامگاه حضرت هود و حضرت صالح علیهماالسلام : اين آرامگاه در بخش آغازين قبرستان وادي السلام واقع شده است. بنابر روايات اين دو پيامبر در اين سرزمين مدفون اند.
مقام حضرت زين العابدين علیه السلام : بنا به گفته روايات، جايگاهي است که امام سجّاد علیه السلام هنگام زيارت قبر جدّ خود، در آنجا به نماز ايستاده است، و اين مقام در مغرب شهر نجف واقع است.
صافي صفا : مسجدي است که گفته مي شود امير مؤمنان علیه السلام در آنجا نمازگزارده و در گوشه اي از آن مدفن يکي از ياران حضرت قرار دارد.
مسجد حنّانه : اين مسجد در محله اي بدين نام، در ميانه بزرگراه نجف ـ کوفه قرار دارد، و جايي است که بنا بر گفته روايات، هنگامي که سر امام حسين علیه السلام در آن قرار داده شده، به ناله پرداخته و يا تعظيم کرده است; از اين رو به حَنّانه مشهور است.
آرامگاه کُميل بن زياد نَخَعي : اين آرامگاه در ميان بزرگراه نجف ـ کوفه قرار گرفته و داراي صحن وسيع و گنبد بزرگي است. کميل از ياران باوفاي حضرت علي علیه السلام بود و دعاي کميل که حضرت آن را به وي آموخت، مشهور است
آرامگاه شيخ طوسي : او که يکي از مشاهير فقهاي اماميه و مؤسس حوزه علميه نجف است.
مساجد مشهور نجف عبارتند از:
مسجد شيخ طوسي.
مسجد شيخ انصاري
مسجد هندي.
مسجد خضراء
مسجد جواهري